Goya's Ghosts - Τα φαντάσματα του Γκόγια

REVIEW: Goya's Ghosts (http://www.imdb.com/title/tt0455957/)

"Tell me what the truth is..." Πες μου ότι αυτή η ταινία κρύβει μέσα της ένα αριστούργημα και εγώ θα το ομολογήσω. Μονό που σαν δεύτερος Λορεντζο θα παραδίδομαι αβιαστα σε ένα ψέμα. Με πρώτη ματιά τα "Φαντάσματα του Γκόγια" δεν μοιάζουν αριστουργηματικά. Βεβαία οι δυο ώρες και βάλε, προβολής τους δεν μπορούν να θεωρηθούν μαρτυρικές. Απλά υποβλήθηκα στο "ερώτημα" και μαρτύρησα στον εαυτό μου, που πήγε κατενθουσιασμένος στον κινηματογράφο, ότι περίμενα κάτι παραπάνω. Περίμενα το σενάριο να δώσει περισσότερες ευκαιρίες στους ηθοποιούς να ξεδιπλώσουν το ταλέντο τους.Δεν χόρτασα τις λιγοστές σκηνές στις οποίες η Natalie Portman σε αιχμαλώτιζε με την ενσάρκωση των δικών της φαντασμάτων, ή τις σκηνές που ο Javier Bardem δεν άφηνε τόσο δεξιοτεχνικά να επιλέξεις αν τον μισείς ή αν τον λατρεύεις. Μονό ο ρόλος του Stellan Skarsgård ήταν αρκετός κι ο ίδιος τον ερμήνευσε με τον καλύτερο τρόπο. Δεν χόρτασα τις δημιουργίες του μοναδικού ζωγράφου και τον τρόπο με τον οποίο αυτές εμπνευστήκαν και έγιναν πίνακες. Το ίδιο άβολα αισθάνθηκα με το γεγονός ότι σχεδόν χάθηκα στην επιλογή του σκηνοθέτη να τρέξει κάποιες σκηνές και να τραβήξει κάποιες άλλες. Σε αυτό το σημείο αναρωτήθηκα ποσό χαμένη πήγε αυτή η ταινία. Όμως όσο εύκολα στιγματίζονται οι αιρετικοί της ταινίας, τόσο εύκολα έπεσα κι εγώ στην παγίδα της απογοήτευσης. Γιατί η ταινία, σαν ένας πίνακας του Γκόγια, μου αποκαλύφθηκε σιγά. Με σόκαρε με τον ανώμαλο τρόπο που πλέκονται τα γεγονότα, και με φόβισε με τις ευκαιρίες που δοθήκαν στους χαρακτήρες να δράσουν. Είδα όμως, πόσο δεξιοτεχνικά ο σκηνοθέτης ζωγραφίζει τον δικό του πίνακα του Γκόγια. Ζωγραφίζει τους χαρακτήρες με δυο όψεις. Τους διχάζει χρονικά και δεν εμποδίζει τις όψεις τους να μπλέκονται σε κάθε μια από τις δυο περιόδους που εξελίσσονται τα γεγονότα. Τους κάνει αυτόματα συμπληρωματικούς, και μοιράζει στην κάθε όψη τόσο προτερήματα όσο και αδυναμίες. Τους τοποθετεί μέσα σε μια κορνιζά και τους δένει αρραγώς, εναλλάσσοντας το πρόσωπο που κυριαρχεί και τα πρόσωπα που μένουν στο φόντο σε κάθε ενσταντανέ, δένοντας συγχρόνως την πορεία τους. Αυτό είναι ουσιαστικά η ταινία. Αφήνοντας πίσω την ιστορική βιογραφία ενός από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες της ιστορίας, ζωγραφίζει την ζωή του και τον χρησιμοποιεί για να δέσει την ζωή των υπολοίπων πρωταγωνιστών. Ο ένας για τον άλλο είναι παρατηρητής, αλλά όλοι μαζί πρωταγωνιστές σε ένα πίνακα... έναν πίνακα με δυο όψεις. Τα χρώματα έρχονται να καλύψουν την μια από αυτές, αλλά η πίσω όψη μένει πάντα κενή. Στο λευκό της χρώμα, αποτυπώνεται η έμπνευση του δημιουργού καθώς και τα στάδια της δημιουργίας. Τα πρόσωπα που απεικονίζονται μπροστά, αποκτούν την βάση τους, αναλύονται στα διαφορά επίπεδα, δεν ζουν χωρίς τα χρώματα, αλλά στιγμυοτυπουνται ως μορφές, μιλούν μέσα στην ακινησία τους, και τρομάζουν τον θεατή μέσα από τις διαφορετικές φιγούρες που εκφράζουν τα πρόσωπα τους. Στρέφονται μέσα στο κάδρο, και ξεπηδούν σε ανύποπτο χρόνο για να εξελιχθούν και να επανέλθουν αυτό... με έναν τρόπο σαγηνευτικό και συγχρόνως ανατριχιαστικό... σαν φαντάσματα! Τα κρυμμένα μοτιβα της ταινίας και οι συμβολικές σκηνές είναι τα τελευταία στοιχειά που σε πείθουν ότι κάθε καρέ, αποτελεί ένα πίνακα και όλα μαζί ένα έργο τέχνης. Άλλωστε μετά το Amadeus,
δεν θα περίμενε κανείς κάτι λιγότερο από τον σκηνοθέτη και δημιουργό Milos Forman. Τελικά η αρχική μου ομολογία ίσως να μην ήταν απόλυτα ψευδής...