Sunday, July 13, 2008

The Freaks (1932)

Η ταινία που απαγορεύτηκε για ολόκληρες δεκαετίες, χαρακτηρίστηκε αυστηρώς ακατάλληλη, περικόπηκε στην διάρκεια μιας ώρας λόγω γκροτέσκων και ενοχλητικών εικόνων, δεν είναι άλλη από ένα θρίλερ που επιχείρησε να ταράξει τις ισορροπίες του φυσιολογικού και του τερατώδους, και να εξερευνήσει την ανθρωπιά με μια πιο διεισδυτική ματιά, που ξεπερνά το επίπεδο της σάρκας και φτάνει σε πιο βαθιά συναισθηματικά στρώματα, που ενώ μοιάζουν πανανθρώπινα, μάλλον βρίσκονται στις πιο απίθανες μορφές.

Ανάμεσα στα αληθινά "τέρατα" του καστ ρίχνονται και ανθρώπινες μορφές για να αντιπαραχθούν στα στρατόπεδα του καλού και του κακού, και να ωθήσουν την διαφορετικότητα στα άκρα, την ίδια στιγμή που η ίδια η φύση δεν ξεχωρίζει τα παιδιά της, και το φυσιολογικό μοιάζει εύθραστο. Η εμφάνιση προδιαθέτει μόνο μέχρι οι πράξεις να 'ρθουν στο προσκήνιο, και η δολιοφθορά με την αλαζονεία, μοιάζουν από μόνα τους ικανά να μεταμορφώσουν το πιο αγγελικό πρόσωπο, στην τρομακτικά τερατώδη μορφή που θα έπρεπε να είχε. Συγχρόνως η ματιά στην παρασκηνιακή ζωή των -ούτως ή άλλως- παρεξηγημένων προσώπων που απαρτίζουν ένα τσίρκο, μετατρέπεται σε μια φρικιαστική μαρτυρία του αποτρόπαιου διαχωρισμού της "ανθρώπινης" ράτσας, που μπορεί να εμπνεύσει δολοφονικές πράξεις εξευτελισμού, χωρίς αιδώ, με το άλλωθι της κοινωνικής ανωτερότητας που το στερεοτυπικό status quo επιβάλει.

Σε αυτό το παιχνίδι-παγίδα επιλογής στρατοπέδου, πέφτει αναγκαστικά κι ο θεατής, που γρήγορα μετανοιώνει την αρχική αποστασιοποίηση του, από καθετί διαφορετικό της δικής του ανθρωποκεντρικής ταξινόμησης, με την φρικαλέα οπτικοποίηση των πιο σκοτεινών συναισθημάτων που πηγάζουν σε κατά τα άλλα ανθρώπινες καρδιές.

Η αναγωγή των αληθινών δυσμορφικών ανθρώπων σε ηθοποιούς και σε μια δεύτερη ανάλυση, σε συμβολικά στοιχεία που σκιαγραφούν την εγκλωβιστικά και λανθασμένα οριοθετημένη κοινωνία (στοιχείο, δυστυχώς, διαχρονικό και γι' αυτό άμεσα αντιληπτό και άκρως ενδιαφέρον), καθώς και η τραγικά ειρωνική παγίδευση της ταινίας, ορισμένες στιγμές, σε ό,τι φαίνεται να θέλει να αποφύγει, συνθέτουν το ιδανικά ανισσόροπο κλίμα που συμπίπτει με το "τερατώδες" θέμα της και δεν γίνεται να αφήσει κανέναν ασυγκίνητο.

Κι αν η προσπάθεια ενός ατόμου που χωρίς χέρια και πόδια, ανάβει με το στόμα του ένα τσιγάρο, προκαλεί σε εμάς τον οίκτο μα σε εκείνο περηφάνεια, μόλις η ταινία ολοκληρώσει τον κύκλο της και τα τέρατα κάθε λογής και μορφής εξαπολυθούν στο κυνηγητό τους, ο φόβος, ο τρόμος και η φρίκη μοιράζονται εξίσου από κάθε πλευρά, το ίδιο κι η αγάπη.



Σημ. Η ταινία αποτελεί ένα από τα πιο κλασσικά κάλτ φιλμ με στοιχεία από ταινίες τρόμου και φρίκης, και συνοδεύεται από διαχρονικά κύματα αντιπάθειας, εξ' αιτίας της χρήσης αληθινά παραμορφωμένων ανθρώπων, και παραμένει απαγορευμένη ακόμα και σήμερα σε ορισμένες χώρες. Μετά την αφαίρεση πάνω από 40 λεπτά σκηνών, και τροποποίηση του τέλους της ιστορίας του Tod Robbins, με τίτλο Spurs, στην οποία βασίστηκε, για να είναι πιο φιλική προς το ευρύ κοινό, δέχθηκε προώθηση με λιγότερο κατατοπιστικούς τίτλους, και προβλήθηκε μαζί με μικρότερα φιλμ ερωτικού περιεχομένου για να προσελκύσει κοινό. Δυστυχώς οι ακολουθίες που περικόπηκαν θεωρούνται σήμερα χαμένες, κάτι που συμβάλει στον μύθο της ταινίας, ως το κλασσικό διαμάντι που πολλοί θα ήθελαν να κρύψουν μια για πάντα, αλλά βρίσκει πάντα χωρο να ξεσκεπάσει την αληθινή φρίκη του ανθρώπινου είδους. Κι ας σήμαινε το τέλος στην αξιοσέβαστη καριέρα του Tod Browning που μας χάρισε έργα σαν το Dracula.

2 comments:

Anonymous said...

kai na fantasteis, tin vrika tin tainia se kentriko magazi tis thessalonikis 9.90e kai den tin pira, dld eleos...
fisika otan to metaniwsa den ipirxe pia..

dunno said...

έτσι την είχα πατήσει εγώ με το Dark victory της Bette Davis, κι από τότε χτυπιόμουν, μέχρι που την ξαναβρήκα.Φυσικά πλέον δεν αφήνω τέτοιες ευκαιρίες να πάνε χαμένες.Θα χω το νου μου για το freaks αν σε ενδιαφέρει.