Clash by night (1952)

Σε ένα ασπρόμαυρο, εγκλωβιστικά θεατρικό λιμάνι, το παρελθόν πεθαίνει μαζί με τα ψάρια, μα οι αναμνήσεις μένουν σαν την άσχημη μυρωδιά να διαπερνούν κάθε κλειστή πόρτα και να στοιχειώνουν τις κινήσεις των ηρώων που ψάχνουν καταφύγιο μακριά από το σπίτι τους. Καθετί ξεπερασμένο που δεν έχει θέση στον νέο κόσμο, διατηρείται σε μια κονσέρβα από βυθισμένες στο χρόνο παιδικές επαναστάσεις, και ξεθυμασμένα όνειρα μιας γενιάς που έχασε την σειρά της.

Στα κρυφά θα παρακινήσει μια σειρά από ανείπωτες επιθυμίες και απωθημένα που δεν ξεφορτώθηκαν ποτέ σε κανένα ταξίδι της καρδιάς. Οι ανθρώπινες σχέσεις θα μπλεχτούν σαν φυσαλίδες του ίδιου κύματος, περιμένοντας να μάθουν που θα βρίσκονται στο τέλος της φουρτούνας, ανύμπορες να προβλέψουν το αποτέλεσμα. Στην πορεία επιθυμίες θα μπλεχτούν με μία άνισα μοιρασμένη ικανοποίηση και οι κοσμοθεωρίες θα αλλάξουν μαζί με τις σπασμένες υποσχέσεις.

Η ταινία υπήρξε πολύ πριν τα ερωτικά τρίγωνα γίνουν εγχειριδιακή ψυχολογία, και η μεταφορά τους στην μεγάλη οθόνη αναλωθεί με προσεγγίσεις από κάθε πιθανή οπτική γωνία, κι αν σήμερα μοιάζει στερεότυπη, δεν παύει να κουβαλάει την πρωτοπορία και την αντιδραστικότητα των κοινωνικών δεσμών της εποχής. Το άκουσμα και μόνο άλλωστε του Fritz Lang στην σκηνοθετική καρέκλα, καθώς και του ολόχρυσου κάστ με την Barbara Stanwyk και την νεοανακαλυφθείσα τότε Monroe, καθιστούν αυτομάτως την ταινία κλασσική.

Την δεκαετία του '50 τα μεγάλα ονόματα θεωρούνταν όχι αδίκως εγγύηση, οι πειραματισμοί των studio με pin-up girls έφτιαχναν διάσιμες ηθοποιούς από ποθητά μοντέλα, τα επιτυχημένα θεατρικά μεταφέρονταν με μεγάλη επιτυχία στην μεγάλη οθόνη, και η ιστορία του κινηματογράφου ήταν ακόμα νέα, ωστέ οι ατάκες υποννοούμενα από μια ταινία σε μια άλλη, να γίνονταν αποδεκτές με ενθουσιασμό από κάθε θεατή (σε αντίθεση με τις σημερινές κλεμμένες ατάκες, υποθέσεις και καμιά φορά αυτούσιες ταινίες που καταπίνει με ευκολία το κοινό, και μόνο οι παππούδες και οι σινεφίλ αναγνωρίζουν το κινηματογραφικό αδιέξοδο ορισμένων "δημιουργών").

ΥΓ 1 Δείτε για παράδειγμα την λατρεμένη εξέλιξη της πιο αντιπροσωπευτικής σκηνής του Now Voyager όπου ο Paul Henreid ανάβει μεμιάς δύο τσιγάρα και προσφέρει το ένα στην Bette Davis, με τον Alfred Hayes (συγγραφέα του clash by night) να την προσαρμόζει στο εκρηκτικό ταμπεραμέντο της χειραφετημένης μα συγχρόνως εύθραυστης Barbara Stanwyk.