Monday, March 17, 2008

Chelovek s kino-apparatom - aka Man with the Movie Camera (1929)

Σάββατο βράδυ και μέσα στον κυκεώνα των κακών προγραμμάτων της τηλεόρασης έρχεται η Ετ-1 με μια εναλλακτική κινηματογραφική πρόταση να ταράξει την βαρεμάρα της βραδιάς μου στο σπίτι. Οι τίτλοι αρχής μου τραβούν την προσοχή και με γαντζώνουν εξ’ αρχής:

ΠΡΟΣΟΧΗ ΘΕΑΤΕΣ
Η ταινία αυτή είναι ένα πείραμα της κινηματικής επικοινωνίας πραγματικών περιστατικών, Χωρίς την χρήση υπότιτλων, Χωρίς την χρήση σεναρίου, Χωρίς την χρήση πλοκής. Σκοπός αυτού του πειράματος, η δημιουργία μιας πραγματικά διεθνούς γλώσσας κινηματογράφου, βασισμένη στους απόλυτους διαχωρισμούς του από την γλώσσα του θεάτρου και της λογοτεχνίας.

Ένα κολλάζ από κινούμενες εικόνες, περιστατικά πιασμένα σε χρονοπαγίδες και αρνητικά φιλμ, στα χέρια των δημιουργικών επιπέδων του μοντέρ. Ανυποψίαστα ταξίδια συνθέτουν ιστορίες ζωής, και πρόσωπα της καθημερινότητας πρωταγωνιστές στο πιο αληθινό παραμύθι. Ένας οραματιστής που πιάνει με τον φακό του την ζωή και ανοίγει τα μάτια του στα ενδεχόμενα, μέχρι που ο φακός και το μάτι γίνονται ένα, κι ο άνθρωπος με την κάμερα γίνεται πρωταγωνιστής στο δικό του εσωτερικό έργο.

Η ένωση συνεχίζεται με το υποσυνείδητο να δεσμεύει τα καρέ, σε μια αλληλουχία από ακίνητες εικόνες, σαν γράμματα ενός αλφαβήτου που όταν βρεθούν το ένα δίπλα στο άλλο, αφήνουν τις λέξεις να κυλήσουν και τα νοήματα παρουσιάζονται σταδιακά. Οι τεχνικές χάνουν την ιδιότητά τους, και η φυσικότητα της κομματιασμένης ροής ξεπερνά το καταγεγραμμένο φιλμ, και δίνει στις εικόνες την αξία των αναμνήσεων. Όψεις τις Ρωσίας εμφανίζονται αραιά, αλλά το ταξίδι της εμπειρίας το έχουμε κάνει όλοι μας, και μέχρι και τα πιο χαρακτηριστικά μνημεία της χώρας, περνούν πίσω από τα μάτια μας, κατ’ ευθείαν στην βιωματική μνήμη, σαν να τα έχουμε ζήσει οι ίδιοι, σαν να τα φωτογραφίσαμε κάποτε, σαν να τα είδαμε με τα ίδια μας τα μάτια…

Κι όταν το ταξίδι τελειώνει, αρχίζει πάλι, με νέους δρόμους, νέα πρόσωπα, νέα ταξίδια. Το μάτι του διπλανού μας σχηματίζει την εικόνα μας στο μυαλό του, και η δική του στο μυαλό μας. Δύο όψεις σε μια ενότητα, δύο παρατηρήσεις για την πληρότητα, το ίδιο που συμπληρώνει το διαφορετικό. Σκηνικά ο κόσμος όλος και φώτα οι σκέψεις μας, μέχρι η μανία αποτύπωσης να κυριεύσει τους φακούς μας, και να καλύψει τα πάντα, σε ένα παιχνίδι που λατρεύουμε, σε ένα έργο που όλοι θέλουμε να δούμε, σε καρέ που δεν έχουν όρια, και σε πιθανότητες που δίνουν προοπτικές, για μια ενιαία γλώσσα επικοινωνίας, που ξεπερνά καθετί τεχνικό, και ενώνει όλες τις διαφορές σε μια ομοιότητα, και όλες τις ομοιότητες σε μια διαφορά…

ΥΓ 1. Μετά από τέτοια ταινία αναπτερώνονται οι ελπίδες μου για την τηλεόραση, πόσο μάλλον όταν παρά την νύστα μου καθηλώθηκα στη 1 το βράδυ για να την παρακολουθήσω ολόκληρη με τον φόβο ότι δεν πρόκειται να την βρω πουθενά. Το επόμενο πρωί αφού έψαξα σαν μανιακός για τον τίτλο της, και μετά από μία πρώτη αναζήτηση στο archive.org σχεδόν λιποθύμησα όταν την πέτυχα για κατέβασμα. Μην την χάσετε με τίποτα. Δείτε εδώ Man with a Movie Camera

ΥΓ 2. Το Internet Archive πέρα από το back-up των διαδικτυακών πόρων, έχει μια βιβλιοθήκη με πολυμέσα ανοιχτά σε copyright, οπότε κατεβάστε ελεύθερα.


ΥΓ 3. Μέσα στην ημέρα θα ολοκληρώσω και το 3ο μέρος του γνωστού αφιερώματος και ελπίζω πριν από το βράδυ να το έχω ανεβάσει.

5 comments:

Anonymous said...

είναι όντως μία σπουδαία - ακόμη και σήμερα - ταινία. αν ενδιαφέρεσαι να δεις παρόμοιες πειραματικές ταινίες θα βρεις πάρα πολύ ενδιαφέρουσες στο http://www.ubu.com/

είναι το καταφύγιό μου κάθε φορά που το hollywood μου κάθεται βαρύ.

dunno said...

ομολογώ ότι δεν το ήξερα το site αυτό και εντυπωσιάστηκα αρκετά,κι αν μάλιστα κρίνω απο τα featured resources του μήνα αναμένεται να κολλήσω για καιρό...

zisis said...

Και γω κατά λάθος έπεσα πάνω στην ταινία και... κόλλησα! Εκπληκτική!

Anonymous said...

Φανταστικό! Το είχα δει πριν κάτι χρονάκια σε ένα φεστιβάλ ή κάτι τέτοιο στο Gagarin με μουσική υπόκρουση (όχι live φυσικά) από cinematic orchestra νομίζω. Τέλειο!
Όντως το Ubu έχει ΠΟΛΥ πράγμα, αν κάποιος που το έχει ψάξει περισσότερο έχει να προτείνει κάτι...

kioy said...

Πολύ καλή η επιλογή σου φίλτατε. Την είδα και εγώ μόλις χθες και έμεινα καθηλωμένος! Νομίζω πως ο κινηματογράφος ωφείλει πολλά για τη σημερινή του ταυτότητα σε ανθρώπους που εκείνη την εποχή πίστεψαν στη δύναμη της εικόνας και την χειραφέτηση του cinema από τις συγγενικές μορφές Τέχνης!