Tuesday, September 25, 2007

Edmond (2005)

Πραγματικά είναι κρίμα το γεγονός ότι όσο ταλέντο και αν βάλει ο William H. Macy και όσο και να βελτιώνει συνεχώς τις υποκριτικές του ικανότητες, απ’ ότι φαίνεται δεν θα βρεθεί ένας σεναριογράφος που να δημιουργήσει ένα ρολό ειδικά γι’ αυτόν που θα τον κάνει να αφήσει πίσω του τον «Jerry Lundegaard» που υποδύθηκε στο «Fargo». Ο ρόλος του ως Edmond, έχει εκκίνηση από αυτόν του Lundegaard, και φαίνεται να συνεχίζει σε ένα άλλο επίπεδο, από εκεί που σταμάτησε ο πρώτος. Ο Edmond είναι ένας άνθρωπος που καταπιέστηκε και έμαθε να καταπιέζει τις ανάγκες και την ευχαρίστηση του, για χάρη μιας συνηθισμένης ζώνης.

Τα σωρευμένα συναισθήματα, και μια σειρά από σημάδια όμως, τον αναγκάζουν να εγκαταλείψει για λίγο αυτή την ζωή και να φορέσει ένα προσωπείο λίγο διαφορετικό. Εγκαταλείπει την γυναικά του, ρίχνεται στον δρόμο, και ξεκινάει μια μπουρδελότσαρκα προς την παρακμή. Το ένα πορνείο πιο υποσχόμενο από το προηγούμενο, αλλά για τον ίδιο η κάθε επίσκεψη στοιχίζει όλο και πιο ακριβά. Μέχρι ένα σημείο που καθετί υλικό καταλύεται, και κάθε άνθρωπος που τον εκμεταλλεύτηκε σ’ αυτό το ταξίδι της ντεκαντάνς, μετατρέπεται σε σύμβολο… ένα σύμβολο θυμού, ένα σύμβολο καταπίεσης, ένα σύμβολο των νευρικών ορίων που μας θέτουν οι δυνατοί, φράζοντας την ζωή μας σε ένα κούφιο μαντρί.

Ο Edmond θα κάνει την επανάσταση της μπασκλασαρίας έναντι στην τάξη πραγμάτων -μια πόρνη που την πηδάνε ασύστολα στην φτήνια, σε εκστρατεία εκδίκησης, ένας ξεγραμμένος στο ταξίδι του προς την χαμένη αναγνώριση. Κάθε βήμα και μια κρυφή επιθυμία, κάθε απόλαυση και ένα καινούργιο αίσθημα δύναμης. Μονό που ο Edmond σύντομα θα ανακαλύψει πως ο οποιοσδήποτε μπορεί να φανεί δυνατός διπλά σε έναν πιο αδύναμο, όμως η πραγματική ανδρεία του, δεν είναι αρκετή εκεί που ορμούν τα θηρία. Η τραγική ειρωνεία του τέλους του, είναι η προσωποποιημένη λύτρωση μέσω της καταδίκης.

Περίεργη, σκοτεινή, ορισμένες φορές άσκοπη, και άλλες συμπονετική, είναι μια ταινία που θα μπορούσε να δώσει πολλά, αλλά το χάνει κάπου στην πορεία. Παρόλα αυτά αξίζει, έστω και για τα κατευθυνόμενα ερωτήματα που θέτει στον θεατή, για την μουσική επένδυση που σε κάνει να νομίζεις ότι βλέπεις ένα ατελείωτο στριπτίζ, καθώς και τις αλλαγές σ’ αυτήν που σε αναγκάζουν να συνειδητοποιήσεις ότι μετά από ένα σημείο ο πρωταγωνιστής δεν χάνει τα ρούχα του μόνο, αλλά με κάθε γύρισμα, χάνει όλο και πιο πολύ τον εαυτό του. Πάνω απ’ όλα όμως η ταινία αξίζει για τον φοβερό Macy, έναν από τους πιο υποτιμημένους και άδικα παραγκωνισμένους, από «μεγάλες» ταινίες, ηθοποιούς του σήμερα.


ΥΓ. πάντα ήθελα να χρησιμοποιήσω τις λέξεις μπασκλασαρία, ντεκαντάνς και μπουρδελότσαρκα σε ένα κείμενο.

Monday, September 24, 2007

Feliz Cumpleaños Pedro

Χρόνια Πολλά στον αγαπημένο των αγαπημένων μου σκηνοθετών, Pedro Almodόvar (58). Άν δεν το ανέφερα θα έσκαγα. Και για να δικαιολογήσω λίγο παραπάνω αυτό το ποστ ας παραθέσω τις 5 ταινίες του Pedro που εχω δει περισσότερες φορές (μόνο έτσι μπορώ να τις προτείνω, δεν υπάρχει περίπτωση ποτέ να καταλήξω σε σειρά προτίμησης των ταινιών αυτού του μεγάλου δημιουργού).

1.Volver
2.Todo sobre mi madre
3.Kika
4.Hable con ella
5.Carne tremula

Tuesday, September 18, 2007

A Streetcar Named Desire (1951)

Ένα λεωφορείο… ένα κουτί σε ροδές, που κλείνει μέσα του προσωρινά, ανθρώπους. Γρανάζια γυρνούν τους άξονες, και άξονες τις ροδές. Δέκα…είκοσι άτομα σιωπηλά μέσα του, βάζουν παύση στο παρόν τους και συνεχίζουν το μέλλον τους σε ένα άλλο μέρος. Μια επιθυμία, μια ελπίδα, μια απόγνωση φέρνει την Blanche στα Ιλίσια Πεδία, όμως όσο και να προσπαθεί να πιάσει το μέλλον της, το παρελθον της την κυνηγά μέσα απ’ τη σκιά της. Όλος ο πόνος φωλιάζει μέσα σε ένα χάρτινο φαναράκι.

Ο Elia Kazan επιλέγει να διώξει το χρώμα, από αυτήν την μεταφορά, του τόσο δίκαια πολυαγαπημένου έργου του Tennessee Williams. Με αυτόν τον τρόπο, παίζει αριστουργηματικά με τις σκιές και το φως, σ’ αυτό το ασπρόμαυρο συμβολικό παραμύθι τρόμου.

Ο πόνος, η αγωνία, η αγανάκτηση, και η ζήλεια, στοιχειώνουν ένα ένα τα πρόσωπα που κρύβονται πίσω από καθετί που τους προσφέρει καταφύγιο για τις κρυφές τους επιθυμίες και πόθους. Πίσω από μια κουρτίνα ή ένα έπιπλο ή στην σκιά των φαναριών, πίσω από μια κάλπικη ψυχραιμία ή μια βαθιά επίγνωση των πραγμάτων ή στην προστασία μιας εγκυμοσύνης, πίσω από τον θυμό ή στα φιλικά παιχνίδια ή στα ξεσπάσματα οργής.

Μέχρι να περάσει πάλι απ’ έξω εκείνο το κουτί με τις ροδές και το βαρυσήμαντο όνομα, και να ρίξει με τα φωτά του, φως στις σκιές, και όλες οι κρυφές επιθυμίες για μια στιγμή να φωτιστούν τόσο, που δεν μπορούν να επιστρέψουν στο σκοτάδι. Και σε εκείνη την φωτεινή στιγμή που όλα αποκαλύπτονται πεντακάθαρα, κανένα συναίσθημα δεν μπορεί να συγκρατηθεί. Έρχονται όλα σε ρήξη μέχρι να σχηματιστεί ένας κυκεώνας από ανολοκλήρωτες επιθυμίες.

Το κουτί της Πανδώρας αν ανοίξει καταστρέφεται, κι ακόμα κι όταν οι προβολείς του λεωφορείου περάσουν και χαθούν, καμία σκιά δεν μπορεί να ρουφήξει στο μισοσκόταδο, την καταστροφή που έμεινε πίσω. Πλέον μέχρι και το φως από ένα μικρό φαναράκι μοιάζει εκτυφλωτικό.


ΥΓ Ομολογώ ότι δεν πολυχωνεύω την Vivian Leigh, αλλά ειλικρινά δεν υπήρχε άλλη ηθοποιός που θα ανταποκρίνονταν καλύτερα στον ρόλο της Blanche στην συγκεκριμένη ταινία. Εκτός ίσως από την Bette Davis, η οποία όμως αν κρίνω από το Whatever happened to Baby Jane, θα ήταν υπερβολικά καλή γι’ αυτόν τον ρόλο.

Monday, September 17, 2007

ανακοίνωση

UPDATE
Σιγά σιγά δίνω στο blog μου το προσωπικό στίγμα που ήθελα. Φυσικά δεν θα μπορούσε να λείπει απο ένα blog κινηματογράφου η αγαπημένη μου ηθοποιός όλων των εποχων. Απο μόνη της είναι αρκετή για να με εντυπωσιάσει οπότε κράτησα τα υπόλοιπα απλά. Θα παίξω με κάποιες ρυθμίσεις καθώς και με τα χρώματα λίγο ακόμα, όταν εχω χρόνο, αλλά γενικά δεν προβλέπω άλλες αλλαγές σύντομα. Μιας και είναι το πρώτο theme που φτιάχνω από το μηδέν ελπίζω να μην είστε πολύ αυστηροί στις κριτικές σας. Αλλά στην τελική ΔΕΝ με νοιάζει,εγώ έχω την Μέριλυν....Ζηλιάρηδες!
END OF UPDATE

παλεύω με καινούργιο theme γι'αυτό οτι δείτε αυτές τις μέρες μην σας φανεί παράξενο.μέχρι να βρω αυτό που ψάχνω,ίσως και κάποιες φορές όλο το blog να είναι πεσμένο.ευχαριστώ για την κατανόηση και την υπομονή.

Grindhouse (2007) (Part 3)

Δεν θα μπω στην διαδικασία να συγκρίνω τις δυο ταινίες και τους δυο σκηνοθέτες. Είχαν μια εκπληκτική ιδέα για την αναβίωση του grind house, και την υλοποίησαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά οι ταινίες είναι πολύ διαφορετικές η μια από την άλλη, από κάθε άποψη, και χαρακτηρίζουν με τον καλύτερο τρόπο τις ικανότητες του κάθε σκηνοθέτη, αλλά η τοποθέτηση της μιας απέναντι στην άλλη, δεν βγάζει πουθενά. Θα αναφέρω μονό ότι ίσως επειδή το είδος της ταινίας με την οποία ασχολήθηκε ο Tarantino, είναι πιο κοντά στα γούστα μου από αυτήν του Rodriguez, ευχαριστήθηκα πολύ περισσότερο το Death Proof, και θα κλείσω με την πιο αντιπροσωπευτική ατάκα που έδωσε ο Tarantino, όταν ζητήθηκε από τον ίδιο να συγκρίνει τις δυο ταινίες:

«Το Planet Terror είναι κλασσική ταινία τρόμου-φρίκης (horror), διαπραγματεύεται φανταστικά γεγονότα, το Death Proof είναι ταινία που προκαλεί φόβο γιατί διαπραγματεύεται γεγονότα που μπορούν να συμβούν στην πραγματικότητα»

Saturday, September 15, 2007

Grindhouse Presents: Death Proof (part 2) (2007)

Ότι και να πω για αυτήν την ταινία είναι λίγο. Ευτυχώς που ο Tarantino δεν ικανοποιούνταν με την ποιότητα των ταινιών που έβλεπε ως ερασιτέχνης, κι αποφάσισε να το γυρίσει στην σκηνοθεσία, και να δημιουργήσει μερικές από τις σημαντικότερες ερασιτεχνικές δημιουργίες στην ιστορία του κινηματογράφου, που αφήνει πολλές άλλες, επαγγελματικότερες δουλειές με μεγαλύτερο προϋπολογισμό, πολύ πίσω. Δεν είναι να ασχοληθεί ο Tarantino με ιστορία εκδίκησης. Μας έχει αποδείξει επανειλημμένα ότι τις απογειώνει με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο. Παρόλο που με την συγκεκριμένη νομίζω ότι ξεπέρασε τον ίδιο του το εαυτό. Αφήνοντας στην άκρη την «αχρείαστη βία» για την οποία πολλοί τον κατηγόρησαν, και χωρίς να εμπλουτίζει με νέους τρόπους την σκηνοθεσία του (προσθέτει βεβαία μερικά νέα εφέ για να την κάνει περισσότερο grind house), μας παρουσιάζει μια νέα ιστορία εκδίκησης, που πωρώνει περισσότερο κι από την «Νύφη». Χωρισμένη σε δυο τμήματα, μας χτίζει αργά την ιστορία, και συνδυάζει την αφαιρετικότητα των περιστάσεων με τις πλούσιες συζητήσεις, και κάνει την πιο ενδιαφέρουσα παρουσίαση των χαρακτήρων, ενώ συγχρόνως μας γεμίζει με τις χρήσιμες παρασκηνιακές πληροφορίες. οι επιτυχημένες εναρκτήριες συζητήσεις που τόσο πολύ αγαπηθήκαν στις ταινίες του, εδώ διασκορπίζονται και καταλαμβάνουν πολύ σημαντικότερες θέσεις, την ιδία στιγμή που η εστίαση της κάμερας σε συγκεκριμένα σημεία τρομοκρατεί τον θεατή για τους τρόπους με τους οποίους ετοιμάζεται να τον ξαφνιάσει. Μπορεί να εκμεταλλεύεται τα σώματα της κοριτσοπαρεας και να πετάει το γυμνό δέρμα στα μούτρα του κοινού από το πρώτο κιόλας πλάνο, μπορεί να μας κάνει να ξεχνάμε τι ταινία παρακολουθούμε χρησιμοποιώντας αισθησιακούς χορούς και σκηνές λαγνείας, αλλά η παραπλάνηση τελειώνει με την πιο δημιουργική σκηνή θανατηφόρου τροχαίου που έχω δει ποτέ, για να σε αναγκάσει να πεταχτείς από την θέση σου. Μέχρι το τέλος του πρώτου μέρους, έχεις τρομάξει για τα καλά ώστε να μην πέσεις στην ιδία παγίδα ξανά. Στο δεύτερο μέρος όμως ο Tarantino δεν νοιάζεται να σε τρομάξει. Με αυτόν τον τρόπο, ο φόβος σου γίνεται πάθος για την ιστορία εκδίκησης που ξεκινά να εξελίσσεται. Για πρώτη φορά ταυτίζεσαι τόσο με τις ηρωίδες, που ο πόνος που προκαλούν στον «κακό» της υπόθεσης σε συνδυασμό με τον ψυχολογικό πόλεμο που έχεις υποστεί την πρώτη ώρα, σε αναγκάζει να γελάς από ευχαρίστηση. Και πάνω που θα προσπαθείς να πόσεις τον εαυτό σου ότι πρέπει να σταματήσει να νοιώθει τόσο διεστραμμένος, έρχεται ο Tarantino να αναλάβει την ευθύνη και να σε απαλλάξει από κάθε ένοχη. Κι εσύ βγαίνεις κατενθουσιασμένος από την αίθουσα, έχοντας υποστεί την απόλυτη κάθαρση με το τέλος της ταινίας, και τρέχεις να γράψεις την εγκωμιαστική κριτική σου στο νέο σου bog. Η νέα δουλεία του Tarantino είναι η καλύτερη του κι αυτό είναι γεγονός. Διάδωσε το….

ΥΓ 1. σκόπιμα δεν αναφέρθηκα στο soundtrack της ταινίας αφού ο Tarantino είναι γνωστός πλέον για τις κορυφαίες μουσικές επενδύσεις των ταινιών του, και η νέα του ταινία δεν αποτελεί φυσικά εξαίρεση.

ΥΓ 2. η μη αναφορά μου στον Rodriguez δεν είναι τυχαία. Έπεται συνέχεια…

Friday, September 14, 2007

Grindhouse Presents: Planet Terror (part 1) (2007)

Το ταλέντο του Rodriguez είναι δεδομένο και κοινό και κριτικοί συμφωνούν σ’ αυτό. Όποτε πριν δείτε μια ταινία του, πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για την απαράμιλλη σκηνοθεσία, και τον μοναδικό τρόπο του να γράφει σενάρια με τους πιο ευφάνταστους χαρακτήρες. Όταν ο ίδιος επιλεγεί να δημιουργήσει μια ταινία-φόρο τιμής στις b/horror/zombie movies των δεκαετιών του ’70 και ’80, για ότι και να είστε προετοιμασμένοι, πραγματικά θα ξαφνιαστείτε ακόμα πιο ευχαρίστα. Ο Rodriguez μεταφέρει σε ένα τελείως διαφορετικά ανώτερο επίπεδο την νέα του ταινία, προσφέροντας στους θεατές εικόνες που ακόμα και οι πιο φανατικοί θαυμαστές του αυθεντικού Grind house δεν θα μπορούσαν να φανταστούν. Ή ακόμα καλύτερα, εικόνες που φαντάζονταν και επιθυμούσαν διακαώς να δουν, αλλά δεν πίστευαν πως θα υπάρξει ένας ικανός δημιουργός να τις «ζωντανέψει». Η ιδιοφυία του Rodriguez με την οποία παρουσιάζει τα πιο χαζά περιστατικά, είναι τόσο εθιστική, που δεν χορταίνεις να απολαμβάνεις κάθε σκηνή, είτε περιλαμβάνει σπλάτερ, είτε καυστικούς διάλογους, είτε …. είτε…. Οι επινοήσεις ενός διεστραμμένου μυαλού, βρίσκουν την πιο έξυπνη και ευρηματική διέξοδο τους από το κεφάλι του σκηνοθέτη, προς το «λερωμένο» πανί του κινηματογράφου, και γαντζώνουν κάθε θεατή ασχέτως των κινηματογραφικών προτιμήσεων και πεποιθήσεων του. Μονό και μονό το πόδι-όπλο της πρωταγωνίστριας, εξάπτει την περιέργεια, προβληματίζει, παθιάζει, και πωρώνει τον θεατή, από την πρώτη θέαση της αφίσας, μέχρι την τελευταία σκηνή της ταινίας. Κι αν αυτό σας φάνηκε ευφάνταστο, δεν μπορείτε να φανταστείτε τι σας περιμένει σε κάθε καρέ της ταινίας. Όσο για το μαύρο χιούμορ, είναι τόσο καλά διασκορπισμένο, όσο και τα μυαλά των μεταλλαγμένων στους δρόμους, μετά το πέρασμα του «El Rey», και τόσο ταιριαστό, όσο το πολυβόλο, που δίνει στην απόλυτη γυναίκα δηλητήριο την ουσία της ύπαρξης της (κρίμα που την υποδύεται μια τόσο αχώνευτη από πλευράς μου, ηθοποιός). Δεν θα μιλήσω για ερμηνείες και τα τοιαύτα, γιατί φυσικά δεν έχουν σημασία σε τέτοιες ταινίες, αλλά δεν μπορώ να μην αναφερθώ στην μουσική επένδυση, που κάνει πραγματικά την διάφορα.

Δεν είμαι φαν του είδους, ούτε έγινα μετά την ταινία αυτή, αλλά ομολογώ ότι διασκέδασα τα 90 λεπτά της πιο έξυπνα χαζής, και πιο επαγγελματικά ερασιτεχνικής ταινίας που έχω δει μέχρι στιγμής.

ΥΓ. η μη αναφορά μου στον Ταραντινο δεν είναι τυχαία. Έπεται συνέχεια…

Monday, September 10, 2007

Glengarry Glen Ross (1992)

Κριτική για άντρες σινεφίλ και ανοιχτόμυαλες γυναίκες

Αυτή η ταινία ανήκει σε εκείνη την κατηγορία των ταινιών που δεν την έχει δει κανένας γνωστός, αγνοούσα παντελώς την ύπαρξη της και ξεκίνησα να την βλέπω χωρίς να έχω την παραμικρή ιδέα για την υπόθεση. Παρόλα αυτά λίγο η πιο ατμοσφαιρικά καλοστημένη εναρκτήρια σκηνή, λίγο το μπάσιμο του ενός μετά του αλλού αυτών των κορυφαίων ηθοποιών, λίγο η μυστηριώδης υπόθεση και γαντζώθηκα από το πρώτο 10λεπτο. Εννοείται βεβαία πως όσο περνούσε η ώρα η εκτίμηση μου για την ταινία ανέβαινε κατακόρυφα. Η σκηνοθεσία με εξέπληξε ευχαρίστα, με φοβερή κίνηση της κάμερας και πρωτότυπες λήψεις που από την μια άφηναν χώρο στους χαρακτήρες να ξεδιπλωθούν, κι από την άλλη με τα κοντινά πλανά, τους εμπόδιζαν να κρυφτούν. Οι ερμηνείες των ηθοποιών με άφησαν πραγματικά άφωνο, αφού έμοιαζαν με τις πιο πετυχημένες οντισιόν του καθενός για την πιο επιτυχημένη τους ταινία, με ένα σενάριο να χαρίζει εκπληκτικούς μονόλογους στον καθένα. Τι να πρωτοαναφέρω? Την κορυφαία δραματική ερμηνεία της καριέρας του πολυαγαπημένου μου Jack Lemmon? Τον αινιγματικά στερεότυπο Al Pacinο? Τον Kevin Spacey σε ένα ρολό που λατρεύεις να μισείς? Τον Ed Harris με την ξεχωριστή αξιοπρέπεια στον τρόπο που ερμηνεύει? Όλοι τους ήταν μοναδικοί με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο. Για να μην αναφερθώ και ξεχωριστά στις φανταστικές «δεύτερες» ερμηνείες που πλαισίωσαν τους πρωταγωνιστές. Κι εδώ κολλάει η προειδοποίηση για τις κολλημένες γυναίκες. Στην ταινία αν και ο ρόλος της γυναίκας είναι πολύ σημαντικός (τίποτα δεν γίνεται χωρίς την συγκατάθεση της, κι όλα για χάρη της γίνονται) δεν υπάρχει γυναίκεια φιγούρα ούτε σε ένα ενσταντανέ. Και πραγματικά τι να τις κάνεις τις γυναίκες σε μια ταινία με τέτοια «θηρία - άντρες» που με την ερμηνεία τους υποστήριζαν ανεπανάληπτα τον ρολό τους, ξεχειλίζοντας την οθόνη με κάθε λογής συναίσθημα. Στην απλότητα αυτή της επιλογής του καστινγκ, προστίθεται η απλότητα της σκηνογραφίας, που απογειώνει την ταινία. Όλη η υπόθεση ξετυλίγεται σε ένα γραφείο κι ένα εστιατόριο μέσα σε διάστημα 24 ωρών. Παρόλα αυτά ο χώρος κι ο χρόνος αποδεικνύονται υπεραρκετά στοιχειά για την δημιουργία του τόσο εθιστικά ατμοσφαιρικού σκηνικού. Καθ’ όλη την διάρκεια της ταινίας είχα την αίσθηση ότι έβλεπα το πιο καλογυρισμένο «έγχρωμο φιλμ νουάρ».

Δεν έχω ψάξει ακόμη τι ανταπόκριση είχε η ταινία, ούτε πόσο σημαντική θεωρείται για την καριέρες του κάθε πρωταγωνιστή, όμως ήθελα να γράψω την κριτική μου αυτή πριν διαβάσω το οτιδήποτε και επηρεαστώ, αλλά και για να τολμήσω να την τοποθετήσω αβίαστα ανάμεσα στις κορυφαίες ταινίες όλων των εποχών. Αν πάλι η ταινία είναι ήδη διάσημη και κοινώς αποδεκτή για την τελειότητα της, θα νοιώσω απαράδεκτος που δεν την είχα ακουστά ως γνήσιος σινεφίλ που είμαι (ρωτήστε τους φίλους μου).


Κριτική για τις υπόλοιπες γυναίκες

Kevin Spacey, Al Pacino, Alec Baldwyn, Ed Harris όλα τα γκομενάκια αυτά σε μια ταινία. ΑΑΑΑΑΑΑΑΑΑ!!!!! Που πέφτει το κοντινότερο βίντεο κλαμπ????

Schindler's List (1993)

Ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα… μια από τις μελανότερες σελίδες της ανθρώπινης (?) ιστορίας, είναι ίσως ότι πιο επικίνδυνο σε θέμα που μπορεί να διαλέξει ένας δημιουργός και να κάνει ταινία. Παρόλα αυτά οι έπαινοι για την «Λίστα του Σίντλερ» δεν έχουν σταματημό, κι όχι άδικα. Η ταινία είναι τόσο εγκωμιαστικά σχολιασμένη που δεν υπάρχει λόγος να την κριτικάρω σε γενικές γραμμές εγώ. Γράφω μονό ένα στοιχειό σχετικό με τον σκηνοθετικό τρόπο που χτιστηκε η ταινία, που με κραταεί ανατριχιασμένο κάθε φορά που την βλέπω καθώς και κάθε φορά που την σκέφτομαι. Πραγματικά, η σκηνοθεσία της ως σύνολο θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πλήρες εγχειρίδιο για κάθε νέο σκηνοθέτη, μιας και περά από τα τυπικά πλανά πάνω από τον ωμό και τα ανισοεπιπεδα καρέ, εισάγονται τόσο πρωτότυπες ιδέες που ανοίγουν μια νέα σχολή κινηματογράφησης από μονές τους.

Στις πρώτες σκηνές που αποτελούν την εισαγωγή στην υπόθεση, με τα πολύ-επίπεδα καρέ, ανταλλάσσονται συνεχώς πληροφορίες μεταξύ φόντου και προσκήνιου, γεμίζοντας τον θεατή με λεπτομέριες που στηρίζουν την εκτίμηση για την υπόθεση. Όλα αυτά με την συνοδεία μιας θεσπέσιας μουσικής στην οποία κυριαρχούν τα βιολιά –τα πιο μελαγχολικά όργανα στον κόσμο. Όταν η υπόθεση σοβαρεύει και οι πρώτες δυσκολίες για τους εβραίους εμφανίζονται, τα σκηνοθετικά κόλπα μετριάζουν και οι ωμές εικόνες παίρνουν την θέση τους, δίνοντας στον θεατή την πρώτη εικόνα του τρόμου. Η μουσική αφήνει την θέση της ενίοτε στις κραυγές και τα ουρλιαχτά και άλλοτε στην απόλυτη ησυχία, προμηνύοντας την μεγάλη μπόρα που επίκειται. Όταν πλέον η αλαζονεία του ανθρώπου έχει φτάσει στο αποκορύφωμα, οι ζωντανές εικόνες μεταφέρουν την φρίκη και εγκλωβίζουν στον μικρόκοσμο τους κάθε θεατή, που νομίζει ότι ζει τις σκηνές μέσα στο καρέ, με τις σφαίρες να παίρνουν ξυστά από το κεφάλι του και να σφηνώνονται στο μυαλό του διπλανού του, αφήνοντας τον έρμαιο στον τρόμου του για το ποια μπορεί να είναι η πιθανή συνεχεία. Λίγο πριν το τέλος, όλες οι μεγάλες σκηνοθετικές αρχές, μαζί με την πιο σπαρακτική μουσική επένδυση των ουρλιαχτών του τρόμου, και μια φωτογραφία που παίρνει σάρκα και οστά μονό και μονό για να τα ξαναχάσει, τα τελευταία ίχνη δύναμης του θεατή έχουν πλέον εξαφανιστεί, και η τρίωρη ταινία γίνεται το ζωντανό μαρτύριο στην μνήμη των θυμάτων. Και μπορεί σε ταινίες φαντασίας, η κάθαρση να ήταν το καλύτερο φινάλε, αλλά αυτό δεν ισχύει εδώ. Οι τίτλοι βάζουν το τέλος στις σκηνές, μα οι μνήμες δεν θα σβηστούν ποτέ. Η ιστορία δυστυχώς είναι αληθινή και όσες ταινίες και να γίνουν για το θέμα, όσα συγγνώμη κι αν ειπωθούν, δεν θα μπορέσουν ποτέ να τιμήσουν επαρκώς και να κλείσουν τις πληγές των θυμάτων και των οικογενειών τους. Ακόμα κι όταν όλοι οι απόγονοι εξαφανιστούν, τέτοιες ταινίες δεν θα αφήνουν ποτέ τον ανθρώπο να ησυχάζει και να παύει να θρηνεί. Μακάρι μονό να του μάθαιναν και κάτι παραπάνω, γιατί η ιστορία του ακόμα και μετά το 1950 είναι πάλι μελανή.

The Bridges of Madison County (1995)

Ο πρώτος της έρωτας έγινε η γέφυρα που την έφερε από το μικρόκοσμο της στην γη του ονειρου. Μια γέφυρα γέννησε την αγάπη που θα την συντρόφευε για πάντα. Μια ζωή χαμένη, μια κερδισμένη αιωνιότητα. Όσο θλιβερή κι αν ζωγραφίζεται αυτή η ταινία, με το τελος της μένει μια γλυκιά ανάμνηση. Ένα παιχνίδι διάσχισης κλειστών γεφυρών. Στην είσοδο κάθε θλίψη και ενδοιασμός, παγιδεύονται στην ίδια τους την ουσία και παραμένουν εγκλωβισμένα στην σκιά της γέφυρας. Με κάθε έξοδο ο κόσμος κρατά μόνο τα χρώματα του, και τίποτα δεν εμποδίζει την ευτυχία. Στο τέλος η υλη καταλύει τα πάντα μαζί με την ιδία της την ουσία, οι γέφυρες γκρεμίζονται και τα συναισθήματα ελευθερώνονται. Ότι ήταν εμπόδιο για την ευτυχία, τώρα γίνεται κομμάτι ενός ολοκληρωμένου ονείρου. Κάθε αλυσίδα, γίνεται εισιτήριο για ένα ταξίδι για το γύρο του κόσμου.

53 χρόνια μετά την Casablanca ο κινηματογράφος τολμά να δημιουργήσει μια παρομοια ιστορία αγάπης. Με το χρυσό καστ των Meryl Streep και Clint Eastwood, μια γλυκόπικρη μουσική επένδυση (και το This Is Always ως το καινούργιο άσμα του As time goes by) και φωτογραφία βγαλμένη από ένα άπιαστο όνειρο, οι «Γέφυρες του Μαντισον» τα καταφέρνουν περίφημα. Η Ilsa και ο Rick θα έχουν για πάντα το Παρίσι, αλλά μετά την Αιόβα του Robert και της Francesca, κάθε γωνία του κόσμου γεννά, σκοτώνει κι ανασταίνει αγάπες που ξεπερνούν τη ζωή.

Saturday, September 08, 2007

Serpico (1973)

Μια από τις πιο καλογυρισμενες ταινίες «σταγόνων» όπως τις αποκαλώ, με τον καταλληλότερο πρωταγωνιστή. Σταγόνες ζωής ενός ανθρώπου που ξεκίνησε ακλουθώντας τις αρχές του, πορευμένος με ασφάλεια, και κατέληξε χωρίς να το συνειδητοποιήσει χωμένος στα βαθειά. Τον ακολουθουμε σ’ αυτήν την πορεία μέσω μικρών περιστατικών που καλύπτουν μια ασυνεχή κλίμακα χρόνου, αλλά πριν το συνειδητοποιήσουμε έχουμε δεθεί μαζί του αρραγώς, σαν να μοιραζόμαστε την ιδία καθημερινότητα. Η σκηνοθεσία ακολουθει την πεπατημένη, και το σενάριο είναι ακριβώς ότι περιμένει κανείς σε τέτοιες περιστάσεις, αλλά και η ιδία ιστορία, είναι τόσο βγαλμένη από την πραγματικότητα και τόσο διαχρονική που δεν θα μπορούσε να αποδοθεί με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Η διαφθορά μουσκεύει σιγά σιγά τα πάντα και το αστυνομικό σώμα είναι το γρήγορο σφουγγάρι. Ο Pacino ενσαρκώνει τον ρόλο ενός ανθρώπου που δεν παίρνει την απόφαση να αλλάξει τον κόσμο, αλλά βρίσκεται σε θέση που δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Ένα βήμα ήταν αρκετό για να τον ρίξει με τα μούτρα στην ξεχωριστή αυτή αποστολή. Στην πορεία ο θεατής ταυτίζεται μαζί του, αλλά αποξενώνεται συγχρόνως, όπως όλοι οι υπόλοιποι χαρακτήρες που θέλησαν να τον βοηθήσουν αλλά δεν είχαν το θάρρος. Στα μισά της διαδρομής, μένει μόνος του, αφήνοντας τους «φίλους» απλά να ανησυχούν γι’ αυτόν από απόσταση. Ο Pacino συγκινεί, παθιάζει, ξεβολεύει, και καθησυχάζει, όλα με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Όλα σε ξεχωριστές στιγμές διάσπαρτες μέσα στην ταινία, με εναλλαγές που κρατούν τον θεατή σε μια διαρκή συναισθηματική θύελλα. Σε όλα αυτά προστίθεται και η μελαγχολικά ανατριχιαστική μουσική επένδυση του Μίκη Θεοδωράκη που πλαισιώνει τον πρωταγωνιστή με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Friday, September 07, 2007

Dog Day Afternoon (1975)

Η ταινία από μόνη της είναι σαν μια προετοιμασία μιας παρέας να «δει» την δική της ταινία. Πρώτα μαζεύονται τα άτομα (τρεις ήρωες σε μια απόπειρα τράπεζας). Στην συνειδητοποίηση της ταινίας που πρόκειται να δουν ο ένας «βαριέται» και αποχωρεί (δηλεια μπροστά στον φόβο των συνεπειών μιας ένοπλης ληστείας). Οι δυο που απομένουν δεν χαμπαριαζουν και αποφασίζουν να βρουν καινούργια παρέα. Τι καλύτερη συντροφιά λοιπόν από 8 γυναίκες (κι άλλους δυο άντρες όμηρους που μάλλον στην απ’ έξω μένουν σταδιακά). Η ταινία αρχίζει… κι αν και γυρισμένη το 1975 τα έχει όλα…. Εκατοντάδες αστυνομικοί κομπάρσοι, FBI, ιδιωτικοί ντετέκτιβ, ένοπλες δυνάμεις, ελικόπτερα, ειδησεογραφικά πρακτορεία, κάμερες, μέχρι και γύρισμα μπροστά σε ζωντανό κοινό. Κι εκεί που μπαίνεις στην υπόθεση σου έρχεται μια λιγούρα. Μην ανησυχείς τα παιδιά απ’ έξω θα φροντίσουν και γι’ αυτό. Φαγητό και κόκα κόλα για όλους. Και μην σε νοιάζει πόσο θα φας, αν δεις ότι σου έρχεται καμία καούρα ή υπερένταση από το πολύ φαί, έχουμε και γιατρούς απ’ έξω. Όλα έτοιμα λοιπόν κι εκεί που η βραδιά κυλά ευχαρίστα και κατά σχέδιο, σου έρχεται μια ανατροπή που σ’ αφήνει άναυδο, όταν σιγά σιγά αρχίζει αν ξεδιπλώνεται το παρασκήνιο των πρωταγωνιστών. Από εδώ και πέρα είσαι καρφωμένος μέχρι το τέλος, και πλέον είναι αργά για να κάνεις πίσω. Υπομονή και μέχρι να το καταλάβεις έρχεται και το τέλος. Και παρόλο που στην αρχή η ταινία φαινόταν προβλέψιμη, όταν ζεις το ίδιο προβλέψιμο τέλος που είχες στο μυαλό σου, στέκεσαι ανήμπορος και σοκαρισμένος. Τα πάντα γύρω σου ησυχάζουν και κάθεσαι και παρατηρείς κάθε λεπτομέρεια μέχρι να δώσεις στο μυαλό σου το κουράγιο να χωνέψει αυτό που έγινε.

Μην το ψάχνεις, απλά βρες την ταινία και δες την. Από τους πρώτους κορυφαίους ρόλους του Pacino, με εξαιρετική ερμηνεία, μια σκηνοθεσία που δίνει χύμα την πλοκή και σε κάνει να νοιώθεις ότι την ζεις από κοντά, αλλά που συνταράσσει συγχρόνως στις σκηνές που τα γεγονότα τρέχουν και υπάρχει δράση, και μια αληθινή ιστορία που δεν θα μπορούσε να είναι πιο διαχρονική.