Milk (2008)

Ο Gus Van Sant είναι για μένα ένας σκηνοθέτης - γρίφος. Έχει αποποιηθεί κάθε προσωπικό στυλ που πήγαινε να του κολλήσει για πολύ καιρό, έχει παρουσιάσει μια καριέρα με απροσδόκητα πισωγυρίσματα, είχε το θράσος να κοπιάρει το Psycho και να το κάνει με ακαταλαβίστικο τρόπο δικό του, κι ακόμα και στις χειρότερες δημιουργίες του, έχει καταφέρει να διατηρήσει ένα καλλιτεχνικό επίπεδο που σε καμία περίπτωση δεν μπορείς να το κατατάξεις στα αδιάφορα.

Στο πολυαναμενόμενο Milk, καταφέρνει εκ νέου κάτι που μπορεί να θεωρηθεί το ίδιο εύκολο όσο και δύσκολο. Ακολουθεί στερεότυπους τρόπους παρουσίασης βιογραφικών ταινιών, και εντάσσει στα γεγονότα μία ιδιαίτερη συναισθηματική φόρτιση, που του εξασφαλίζει τη συγκινητική αποδοχή, τη ίδια στιγμή που με ένα μαγικό τρόπο αφήνει την ψευδαίσθηση της δημιουργικής πρωτοτυπίας.

Στο ασφαλές αυτό περιβάλλον, οι ηθοποιοί απλώς συνθέτουν ένα ιδανικό σύνολο από δυνατές ερμηνείες. Ομολογώ ότι παρόλο που δεν πολυσυμπαθώ κάποια από τα πρόσωπα που πλαισιώνουν τον Penn, όπως τον Diego Luna και τον Josh Brolin, στη συγκεκριμένη ταινία δεν μπορώ να τους καταλογίσω ψεγάδι. Αντιθέτως η περίπτωση του Milk είναι από τις λίγες, που κάθε ερμηνεία αντιπροσωπεύει τόσο ρεαλιστικά μια συνεκτική πραγματικότητα, που χωρίς μία από αυτές έστω, θα κατέρρεε κι όλη η δυναμική της ιστορίας.

Φυσικά όμως, και η μεγαλύτερη ευθύνη πέφτει στον Sean Penn, ο οποίος με κερδίζει με τις περισσότερες ερμηνείες του, πριν ακόμα φτάσουν αυτές στα δυνατά τους σημεία. Η τεχνική προετοιμασία και προσέγγισή του στους ρόλους που καλείται να παίξει, και η ταύτιση με τους χαρακτήρες που υποδύεται είτε αυτοί είναι φανταστικά είτε υπαρκτά πρόσωπα, με αφήνει έκπληκτο κάθε φορά. Βλέποντας το The times of Harvey Milk (ίσως επανέλθω αναλυτικότερα στο ντοκυμαντέρ αυτό αργότερα) το πιο συγκινητικό στοιχείο είναι η αβίαστη επιρροή που είχε ο ίδιος σε όποιον άνθρωπο είχε την ευκαιρία να τον ακούσει ή ακόμα και να τον συναντήσει από κοντά. Το ενδιαφέρον είναι ότι, πέρα από από το γεγονός ότι αυτό εμφανίζεται το ίδιο αβίαστα και στον τρόπο που ο Penn μεταμορφώνεται σε Milk, με ένα συμβολικό παραλληλισμό η ερμηνεία του έρχεται με τη σειρά της να στηριχτεί στους προσεγμένους δεύτερους ρόλους και αναδρομικά να τους εμπνεύσει, μέχρι την απόλυτη ερμηνευτική ισορροπία που αναζητά κανείς σε μία τέτοια ταινία.



Ο γραφικός τρόπος που παρουσιάζονται οι ομοφυλόφιλοι και τα δικαιώματά τους από τα ελληνικά Μέσα τα τελευταία χρόνια, καθώς και η ατυχία μου να μην έχω στο φιλικό μου περιβάλλον άτομα με τέτοιες προτιμήσεις, με είχαν αφήσει εγκλωβισμένο σε έναν υποτιθέμενο φιλελευθερισμό, αλλά πολύ πρόσφατα συνειδητοποίησα πόσο πραγματικά αγνώμων ήμουν απέναντι σε ζητήματα ομοφυλοφιλικού - κοινωνικού ενδιαφέροντος. Κάτι η πιο ουσιαστική ευαισθητοποίηση που έρχεται με την ενηλικίωση, κάτι μερικά κραυγαλέα ζητήματα όπως το πρόσφατο Proposition 8, φέρνουν τη συνειδητοποίηση ότι έχουμε να μάθουμε και να κάνουμε πολλά βήματα ακόμα προς μία καλύτερη κατεύθυνση (δεν τίθεται ζήτημα σωστού ή λάθους).

Τουλάχιστον το Milk (κι οι αντίστοιχες ταινίες που ελπίζω να ακολουθήσουν), εκτός της συγκίνησης προσφέρει ένα σημαντικό μάθημα που ξεφεύγει από τις διακρίσεις σε φύλα και φυλές, και διαπραγματεύεται μια πανανθρώπινη δικαιοσύνη που ενώ θα έπρεπε να είναι αυτονόητη, ακόμα και σήμερα χάνει τη θέση της από αιματοχυσίες και άνισες μάχες. Ακόμα σημαντικότερα με τη δημοσιοποίηση και τη διεθνή γνωστοποίηση μιας τέτοιας εμπνευσμένης προσωπικότητας, ισχυροποιεί την ανάγκη και την επιθυμία συνέχισης του οράματος και του έμπρακτου αγώνα για την εφαρμογή στην πράξη, της ισότητας που περιλαμβάνει εξ' ορισμού η δικαιοσύνη. Γιατί εν τέλει σημασία δεν έχει ένα μόνο πρόσωπο, αλλά το κίνημα που θα ξεσηκώσει...σημασία δεν έχει η νίκη, αλλά ο αγώνας που θα τη διατηρήσει!

ΥΓ. Ο Sean Penn με παρασύρει πάντα σε ξεχωριστά κινηματογραφικά ταξίδια, αλλά ο Sam τον σημάδεψε τόσο που ακόμα και στο Milk υπάρχουν στοιχεία στη φυσική του ερμηνεία που με γυρίζουν νοητά στον αγαπημένο μου ρόλο του.