Tuesday, October 14, 2008

Gerry (2002)

Όχι τόσο ταινία, όσο ένα επικό οπτικό ταξίδι στην έρημο της ανθρώπινης απομόνωσης. Με τη φύση να εγκλωβίζει στα καρέ τις απροσδιόριστες ανθρώπινες μορφές, και τα συναισθήματα να ξεχειλίζουν στα απρόσμενα και κλειδωμένα κοντινά πλάνα, τον διάλογο να εμφανίζεται μόνο όταν είναι απόλυτα απαραίτητος, και την υπόθεση να απουσιάζει παντελώς, ο Gus Van Sant, παρουσιάζει στο δικό του υβριδικό δημιούργημα, κάτι που μοιάζει με φυσική εμπειρία που αρχίζει εκεί που τελειώνει ο ρεαλισμός.

Αν και μυστηριώδης, προκαλεί τον θεατή να μείνει μακρυά από ερμηνείες και ξεσκεπάσματα κρυφών νοημάτων, διατηρώντας μια μινιμαλιστική εξέλιξη που έχει σκοπό να τον παρασύρει σε ένα παράλληλο εσωτερικό ταξίδι εξερεύνησης των δικών του προσωπικών ορίων και αντοχών. Μόνο με το τέλος της ταινίας, που δεν σημαίνει και το τέλος του ταξιδιού, κι έχοντας εξαντλήσει τις συναισθηματικές αναζητήσεις, μπορεί το μυαλό να ταυτοποιήσει όσα είδε με όσα φαντάστηκε ότι είδε, σε ένα σουρεαλιστικό ερμηνευτικό μονοπάτι που διακρίνεται τόσο εύκολα, όσο εύκολα χάνεται.

Στο μυστήριο συμβάλουν κι εναλλαγές του σκηνικού, που αν και παραμένει συνεχώς τόσο απέραντο που καταλήγει εγκλωβιστικό, μεταμορφώνεται για να "ντύσει" ή και να προκαλέσει ακόμα τον τρόμο που συνοδεύει κάθε καταδικασμένη σε αποτυχία, προσπάθεια οποιασδήποτε μορφής.



Αν και μερικά σκηνοθετικά τεχνάσματα δημιουργούν εμβόλιμες ακολουθίες που σε στιγμές θα σ'αφήσουν με το στόμα ανοιχτό, οι γενικότεροι ρυθμοί της ταινίας, την ανάγουν σε δοκιμασία υπομονής, εκτός των άλλων, και γι' αυτό το λόγο το κοινό της είναι περιορισμένο. Οι κώδικες άλλωστε που αναπτύσσονται μέσω των εικόνων σε συνδυασμό με ένα υποχθόνιο γλωσσολογικό επίπεδο που προκύπτει από τους ελάχιστους διαλόγους, δημιουργεί έναν ατμοσφαιρικό γρίφο, που στροβιλίζεται γύρω από τις εκπληκτικές ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών, αλλά απαιτεί μεγάλη προσήλωση αν θες να διατηρήσεις το ενδιαφέρον σου μέχρι το τέλος, για απαντήσεις. Φαντάζομαι η προβολή της σε μια ερημική κινηματογραφική αίθουσα θα ήταν η καταλληλότερη επιλογή.

Από τις κριτικές που διάβασα για την ταινία, πέτυχα μια πλειοψηφία ανθρώπων που την όριοθέτησαν στην συνάντηση άλλων ταινιών, και αν και παραμένει εξαιρετικά πρωτότυπη, κάποιοι θεματικοί άξονες της σε συνδυασμό με μερικές καθαρά δικές μου ερμηνευτικές προσεγγίσεις, θα με οδηγούσαν να πω, αν χρειαζόταν να επιλέξω, ότι το Gerry αποτελεί την συνάντηση της Θυσίας του Tarkovsky με το Brokeback Mountain του Lee.

ΥΓ. Δεν γίνεται παρά να αναφέρω ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει καταλληλότερη μουσική επένδυση για το Gerry από τα μινιμαλιστικά αριστουργήματα του Arvo Pärt, και πίσω από την -μεμιάς- εντυπωσιακή κινηματογράφηση κρύβεται κι ένα ελληνικό ενδιαφέρον στο όνομα του Harris Savides.

2 comments:

zamuc said...

Μου αρέσει αρκετά ο Gus και για αυτό το λόγο την είδα πριν κάμποσα χρονάκια. Το μόνο που μου έχει μείνει είναι ότι δυσκολεύτηκα πάρα πολύ να τη δω ως το τέλος. Ότι κι αν σημαίνει αυτό...

dunno said...

δεν μπορώ να πω ότι τρελαίνομαι για τον Van Sant, αν και καμία του ταινία δεν με άφησε αδιάφορο. πάντως γενικά μου αρέσουν οι ταινίες που δεν εγκλωβίζονται σε αφηγηματικούς και χρονικούς άξονες, και μοιάζουν περισσότερο με οπτικά ταξίδια, το νόημα των οποίων μπορεί να διαφέρει από θεατή σε θεατή, και νομίζω ότι το Gerry είναι από τις πιο πετυχημένες ταινίες που έχω δει κι ανήκουν σ'αυτή την κατηγορία