The Reader (2008)

Αυτή τη φορά για να αποφύγω παρεξηγήσεις θα ξεκινήσω με παραδοχές.

-Θεωρώ την Kate Winslet μια από τις σημαντικότερες γυναίκες ηθοποιούς, που ξεπερνά το σήμερα και παίρνει θέση στην κλασσική ιστορία του κινηματογράφου. Από τις λίγες σύγχρονες που μπορώ να παραθέσω δίπλα σε Ντίβες του Χρυσού Σινεμά (κι αναφέρομαι σε πραγματικά ερμηνευτικά αστέρια), χωρίς να αδικώ καμιά στη σύγκριση.
-Ο Stephen Daldry είναι ένας από τους ελάχιστους σκηνοθέτες που δεν μπορώ να τους καταλογίσω ούτε ένα ψεγάδι για τις επιλογές τους σε ολόκληρη τη φιλμογραφία τους (τι κι αν έχει μόνο 3 ταινίες μεγάλου μήκους, οι τίτλοι τα λένε όλα... Billy Elliot, The Hours, The Reader). Στα θετικά, ψάξε και για δηλώσεις του, μιας κι ανήκει επίσης στην κατηγορία με τους πιο επικοινωνιακά καίριους σκηνοθέτες που υπάρχουν).

Τώρα αν δε συμφωνείς με τα παραπάνω, ίσως με βρεις λίγο υποκειμενικό, αλλά γι' αυτό που μου έδωσε η ταινία μόνο εγκωμιαστικά μπορώ να μιλήσω.

Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης είναι η "αγελάδα με το ανεξάντλητο γάλα" για το Hollywood, αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με μία ενδιαφέρουσα περίπτωση που η φρίκη όσων πέρασαν μένει σε δεύτερο πλάνο. Με μία διάθεση να αντιμετωπιστεί το θέμα από μια φρέσκια σκοπιά, χρησιμοποιείται απλά, για να μας στρέψει την προσοχή σε θέματα ηθικής, με τον ανθρωπιστικό παράγοντα να αλλάζει στρατόπεδα, και το στοιχείο του "απάνθρωπου" να έγκειται κι αυτό στα πλαίσια μιας δικαιοσύνης, έστω και ξεπερασμένης (κάτι αντίστοιχο έχω συναντήσει μόνο στη Δίκη της Νυρεμβέργης). Η νομική σπουδή πνίγεται στην ανάγκη του ανθρώπου να βρει ένα καταφύγιο ανάμεσα στην καταδίκη και τη λύτρωση, μετά τη συνειδητοποίηση ότι ο νόμος δε δεσμεύεται υποχρεωτικά από την ηθική του ατόμου, αλλά όλοι ως άτομα δεσμευόμαστε απέναντι στην ηθική του ίδιου του νόμου.

Ακόμα κι αυτή η συνειδητοποίηση όμως και πρακτικά και το ίδιο το ζήτημα των στρατοπέδων συγκέντρωσης, χρησιμοποιούνται βασικά ως δικαιολογίες πίσω από την τραγικότητα μιας ερωτικής βιογραφίας ενός ιδιότροπα ταιριαστού ζευγαριού. Άλλωστε εκεί έρχεται το ίδιο το σενάριο για να διώξει τη ρετσινιά του ολοκαυτώματος και να απενοχοποπιήσει την ενασχόλησή του με αυτό έστω και παρασκηνιακά ("Δε θα βρεις τίποτα μέσα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης πλέον..."). Μπορεί η ιστορία του ζευγαριού από μόνη της να μοιάζει αδικημένη από το μοίρασμά της στης δεκαετίες όπως αυτές μας παρουσιάζονται, αλλά τα συναισθήματα έχουν σίγουρα το χώρο που χρειάζονται για να ξετιναχτούν από τον εφηβικό ενθουσιασμό, μέχρι την εγκάρδια αυτοθυσία που μέσα από τις τύψεις καταλήγει σε ανιδιοτελή θεία δίκη.

Ο Daldry ταξιδεύει για ακόμα μια φορά στις περασμένες δεκαετίες, και καταφέρνει να δημιουργήσει μια μοναδική ατμόσφαιρα που αν και είναι πιστή στον ρεαλισμό της εκάστοτε εποχής, δεν ξεχνά να παραμένει άκρως κινηματογραφική. Η Winslet μεταμορφώνεται μαζί με το χρόνο, στο χαρακτήρα της συγκεντρώνει συμβολικά το καταραμένο παρελθόν, στην περιπέτειά της κλείνει τη μάχη με τη δικαιοσύνη που επιτρέπει στην εθιμοτυπικά φοβισμένη ανθρωπότητα να έχει μέλλον, και στην ερμηνεία της απογειώνει την αξιοπρέπεια με την οποία ένας άνθρωπος είναι έτοιμος να θυσιαστεί για να ικανοποιήσει τις ενοχές των λάνθασμένων επιλογών που έστω και για μια στιγμή υπήρξαν αληθινές.

ΥΓ 1. Με την Winslet δεν υπήρχε χώρος για δεύτερη ερμηνεία. Ωστόσο ο νεαρός David Kross ήταν όσο αξιοπρεπής χρειαζόταν ώστε να μην προδώσει την υποδειγματική συμπρωταγωνίστριά του. Ευτυχώς ο Ralph Fiennes (που προσωπικά κάθε φορά μου αφήνει ανάμεικτα συναισθήματα για την υποκριτική του αξία), εμφανίζεται ακριβώς όσο πρέπει (λίγο δηλαδή). Έκπληξη ήταν για μένα η παρουσία της Lena Olin -και μάλιστα σε διπλό ρόλο- μιας και δεν ήξερα ότι παίζει εδώ, και εννοείται ότι μετά το Chocolat και το Alias δεν χορταίνω να τη βλέπω.

ΥΓ 2. Τα αναγνώσματα διάσημων λογοτεχνικών έργων προσθέτουν στην πλοκή ένα ξεχωριστό ηθογραφικό χαρακτήρα και βοηθούν πολύ στο μοίρασμα της υπόθεσης σε χρονικά κεφάλαια, μέχρι τη συγκλονιστική αποκάλυψη της διττής σημασίας του "Reader".

ΥΓ 3. Το γιατί τα αγγλικά με γερμανική προφορά αντικαθιστούν τα ίδια τα γερμανικά σε τέτοιες ταινίες ποτέ δεν το κατάλαβα. Μου πήρε ώρα για να το συνηθίσω και να το βγάλω από το μυαλό μου. Κι αν δεν είχαμε να κάνουμε με την Winslet στο ρόλο αυτό, ίσως και να μην το συγχωρούσα στους δημιουργούς. Θα κάνω δεύτερη αναφορά στη Δίκη της Νυρεμβέργης - την οποία πρέπει να δεις οπωσδήποτε αν δεν το έχεις ήδη κάνει- όπου το πρόβλημα της γλώσσας ξεπερνιέται με ένα εξαιρετικά ευφάνταστο και αριστουργηματικό σκηνοθετικό τέχνασμα.

Tetsuo (1989) - aka The Iron Man

Δεν περίμενα ότι θα άντεχα να ξαναδώ το Tetsuo. Κυρίως λόγω του κυρίαρχου gore στοιχείου το οποίο απεχθάνομαι. Όμως κάτι η πρόταση-πρόκληση του skinny στα σχόλια του Wrestler (Ωστόσο θα ήθελα να δω ενα κείμενο για την ταινια "Tetsuo" (1989) αν δεν είναι κόπος για να συζητήσουμε μετά της ομοιότητες με το "Π"), κάτι η μικρή διάρκεια της, κάτι οι ατέλειωτες διερμηνευτικές επιλογές που σου αφήνει με το τέλος της, και πείστηκα να υποβάλω τον εαυτό μου ξανά σ' αυτή τη βασανιστική διαδικασία προβολής της.

Παρόλο που ήμουν ψηλιασμένος για το συμβολικό-σουρεαλιστικό χαρακτήρα της, με το ξεκίνημά της βίωσα όπως την πρώτη φορά, την αποστροφή και την άρνηση αποδοχής της εικόνας, και περισσότερο της νοηματικής αυθυποβολής του σωματικού φετιχισμού για αυτοκαταστροφή (που μέχρι το τέλος μπορείς να χαρακτηρίσεις κι αυτοπροστασία). Η επιλογή του ασπρόμαυρου φίλμ, είτε έγινε συνειδητά, είτε υποχρεωτικά, βοηθά στο δέσιμο όλων των εξαρτημάτων που σχηματίζουν έναν άκρως ρεαλιστικό εφιάλτη εγκλωβισμού σε αξεπέραστους κινδύνους.

Το προσωπικό ταξίδι του πρωταγωνιστή, τοποθετείται απροσδιόριστα σε μία διάσταση που κλείνεται ανάμεσα στις αναμνήσεις και στα όνειρα, στην πραγματικότητα και στη φαντασία, στο παρελθόν και στο μέλλον, στα παιδικά τραύματα και στα ανώμαλα απωθημένα. Τα αντικείμενα του πόθου μετατρέπονται σε όπλα ανεξέλεγκτου ακρωτηριασμού της ανθρώπινης ταυτότητας, το μέταλλο καταλαμβάνει τη θέση της ολοένα και περισσότερο καταπιεσμένης εξερεύνησης της βαθύτερης επιθυμίας για σαρκική ικανοποίηση, και μια τηλεόραση εξιστορεί τα σκοτεινά περάσματα του μυαλού από το υπαρκτό στο συμβολικό και αντίστροφα.

Οι αισθήσεις πνίγονται στην αδρεναλίνη μιας συναισθηματικής πάλης μεταξύ της ανθρωπότητας και της επιστήμης, και ο χρόνος μετρά υπέρ της καταδίωξης μιας υγιούς ακεραιότητας από καθετί σκουριασμένο και σαπισμένο. Στην αναμέτρηση αυτή τα πρόσωπα και τα πράγματα μπλέκουν αδιάκοπα όλους τους θεματικούς άξονες που διαπερνούν το μάτι μέχρι τα μισά της ταινίας, και ο ποιητικός σουρεαλισμός των καταληκτικών εικόνων, ανάγει τη βιομηχανική υποταγή του ανθρώπου, σε σύμβολο κάθε αρρώστιας, προκατάληψης, αδυναμίας, καταπιεσμένου απωθημένου,..., που έχει τη δύναμη να καταστρέψει το άτομο ή τον κόσμο ολόκληρο.

Ο Shinya Tsukamoto γράφει, σκηνοθετεί, φωτογραφίζει, πρωταγωνιστεί και μοντάρει ένα από τα σημαντικότερα cyberpunk αριστουργήματα του παγκόσμιου κινηματογράφου, που έχει τη δύναμη να σοκάρει, να συγκινεί, και να προβληματίζει, με τη σχιζοφρένεια των εικόνων, με την παράνοια των χαρακτήρων, με το σπινταριστό μοντάζ, με την εκκωφαντικά σκουριασμένη μεταλλική μουσική, και τη χρήση μερικών από τις πιο συγκλονιστικές stop-motion ακολουθίες που έχουν γυριστεί ποτέ.

Το Tetsuo είναι must-see αλλά μην πεις μετά ότι δε σε προειδοποίησα!

ΥΓ. Skinny και λοιποί ελάτε από τα σχόλια να συζητήσουμε τη σημαντική επιρροή του Tetsuo στο "π" του Arronovsky.

Los Cronocrímenes (2007) - aka Time Crimes

Η ιδέα κι η υλοποίηση του Primer ήταν εξαιρετικά ιδιοφυής για να μείνει ανέγγιχτη από άλλους δημιουργούς. Τρία χρόνια μετά το καλτ αριστούργημα του Shane Carruth, έρχεται ο Ισπανός Nacho Vigalondo να πατήσει στην ιδέα της επιστροφής στο χρόνο και να απλουστεύσει τους παράλληλους άξονες του πρώτου, για να δημιουργήσει το δικό του ξεχωριστό σύμπαν από χρονικές συν-πτώσεις.

Αν έχεις δει το Primer, από την αρχή είσαι πολύ μπροστά στο παιχνίδι. Η σύλληψη του τρόπου που κομματιάζεται ο χρόνος είναι ήδη κατανοητή, και το μυαλό σου ξεκινά να δημιουργεί τα στιγμιότυπα που ακολουθούν, πριν αυτά εμφανιστούν. Ο κόσμος που συνθέτει άλλωστε ο Ισπανός περιλαμβάνει 4(;) βασικά πρόσωπα που είναι εύκολο να ακολουθήσεις. Κι η απουσία των μαθηματικών εξηγήσεων εδώ, αφήνει όλο το χρόνο στο μυαλό σου να ασχοληθεί με τα γεγονότα, κι όχι με τις αιτίες πίσω από αυτά.

Αυτό βέβαια παρά την ευχάριστη αίσθηση που αφήνει η προβολή της ταινίας, σε κάνει να αναρωτηθείς πόσο μπορεί να σε συγκινήσει μια ιδέα που είναι έστω κι απλουστευμένα, "κλεμμένη". Ευτυχώς λοιπόν για το θεατή ο προβληματισμός αυτός δεν αργεί να φύγει, καθώς σταδιακά αποκαλύπτεται ένα ολόκληρο καινούργιο επίπεδο πλοκής που θα σ' αναγκάσει να αρχίσεις πάλι το κυνήγι των απαντήσεων. Κι αυτή τη φορά τα ερωτήματα είναι "πρωτότυπα".

Το θέμα της "δεύτερης ευκαιρίας", περικυκλώνεται από μία σκοτεινή ατμόσφαιρα ψυχολογικού θρίλερ, και ο εγκλωβισμός ξεπερνά το χώρο και το χρόνο, και εισέρχεται σε ένα συναισθηματικό κόσμο, οπού ο πόνος της απώλειας γιατρεύεται μόνο με την αποδοχή του. Η ανακύκλωση των γεγονότων ισοδυναμεί με μια αέναη συντέλεια, και οι σταγόνες τις βροχής αντιστρέφουν την εκτόνωσή τους, για να γίνουν πλέον η ένδειξη της επόμενης μπόρας!

Στο τέλος ο Vigalondo καταφέρνει εξαίσια να χρησιμοποιήσει ξένους κανόνες για να δημιουργήσει ένα παιχνίδι που του ανήκει ολοκληρωτικά, και οι νύξεις του σε ερωτικά τρίγωνα, δένουν πανέμορφα σε μια ονειρική γλυκόπικρη σκηνή που ξεφεύγει από το ανθρωπιστικό Primer με τρόπο ποιητικό!

ΥΓ 1. Αν δεν έχεις δει το Primer θα σου έλεγα να το δεις πρώτο, από σεβασμό καθαρά στην ιδέα του Carruth, ώστε να προσδώσεις τα εύσημα της αρχικής συγκλονιστικής σύλληψης στο σωστό πρόσωπο. Αν το έχεις δει και σε μπέρδεψε, μη φοβηθείς να ρισκάρεις ξανά με μια αντίστοιχη ταινία. Η σύλληψη του Cronocrímenes είναι παιχνιδάκι μπροστά στο άλλο. Κι αν είσαι ψηλιασμένος από την αρχή, δύσκολα θα χρειαστείς δεύτερη προβολή για να καταλάβεις τα περισσότερα. Ακόμα κι αν το θες όμως υπάρχουν αρκετές λεπτομέρειες και γρίφοι που θα σου κρατήσουν το ενδιαφέρον και στις επόμενες προβολές.

ΥΓ 2. Χίλια ευχαριστώ Zamuc!από τις καλύτερες προτάσεις που μου έχουν κάνει.

ΥΓ 3. Η αφίσα είναι λίγο παραπλανητική, αλλά μου αρέσει η αισθητική της.

ΥΓ 4. Ένα αμερικανικό remake με τίτλο Timecrimes είναι στα σκαριά για φέτος, εκτός αν το imdb pro το επιβεβαιώνει σαν επανέκδοση.

The Wrestler (2008)

Το Wrestler δεν παλεύεται με τίποτα!Δεν ξέρω αν υπερισχύει η απογοήτευσή μου για το αθεράπευτα κλισέ σενάριο που χάλασε μια ιστορία που θα μπορούσε να είχε κάποια προοπτική, ή ο θυμός μου που ένας από τους αγαπημένους μου δημιουργούς, ο Arronovsky, αποφάσισε να ασχοληθεί με το εν λόγω project, εξ αρχής! Ομολογώ ότι από την αρχή κι εγώ απέρριψα την ιδέα και το ρόλο του Rourke, αλλά ευχόμουν ο σκηνοθέτης να κάνει κάτι μαγικό και να μου ανατρέψει κάθε αρνητική προκατάληψη.

Απ' ότι φαίνεται όμως, ο Arronovsky μάλλον εξάντλησε τη φαντασία και τις μαγικές του δυνάμεις στο Fountain, κι είχε το θάρρος να κάνει μια ταινία εντελώς διαφορετική απ' ό,τι μας είχε συνηθίσει, αλλά δυστυχώς για εκείνον (και για εμάς), μια ταινία που έχουμε χιλιοδεί. Αναγνωρίζω στο σενάριο μια όμορφη παράλληλη σύνδεση της ζωής του πυγμάχου με αυτήν της στρίπερ, και τη συνειδητοποίηση ότι όταν ανήκεις σε ένα τέτοιο κόσμο καταραμένο να σε ξεπερνά εύκολα, έχεις δύο επιλογές. Είτε θα αποφασίσεις να βγεις από τη φούσκα προστασίας σου και θα αντιμετωπίσεις την πραγματική ζωή με όλες τις δυσκολίες που αυτή συνεπάγεται, είτε θα μείνεις κλεισμένος στο δικό σου κόσμο και θα αφήσεις τις δυσκολίες στις οποίες έχεις συνηθίσει, να σε καταστρέψουν μαζί τους.

Κι αυτό το "φιλοσόφημα" θα ήταν αρκετό αν υπήρχε ένα σύνολο από ερμηνείες που θα αντιστάθμιζε τουλάχιστον το ενδιαφέρον της σχετικά αδιάφορης πλοκής. Ο πολυσυζητημένος Rourke, μάλλον ακούγεται τόσο επειδή για να υποδυθεί το ρόλο αυτό χρειάστηκε να αντιμετωπίσει τους δικούς του προσωπικούς δαίμονες, αλλά όσο κι αν η τέχνη μιμείται τη ζωή του, οδηγούμαι στο συμπέρασμα ότι έχει μάλλον εύκολη δουλειά και μία καλή αλλά με τίποτα συγκλονιστική ερμηνεία. Στα ίδια πλαίσια κινείται και η Marisa Tomei, η οποία όμως βρίσκεται σε πολύ πλεονεκτική θέση, μιας και με το πρόβλημά της θα μπορούσαν να ταυτιστούν περισσότεροι (ή περισσότερΕΣ). Η Evan Rachel Wood από την άλλη μάλλον προσπαθεί πολύ, αλλά το σενάριο κι η ηλικία της δεν τη στηρίζουν κατάλληλα.

Δεν θα ήμουν τόσο αυστηρός με την ταινία, αν είχαμε να κάνουμε με διαφορετικά πρόσωπα, αλλά ως έχει τη βρίσκω απογοητευτική. Αν βέβαια στη βιβλιοθήκη σου στέκει περίτρανα η συλλεκτική κασσεττίνα του Rocky Balboa, τότε μάλλον ανήκεις στη μοναδική κατηγορία του κοινού που θα μπορούσε να ευχαριστηθεί, να διασκεδάσει και να συγκινηθεί αυθεντικά από το The Wrestler.

ΥΓ 1. Συγχαρητήρια σε όποιον σχεδίασε την αφίσα. Από τις καλύτερες της χρονιάς. Αν και με τέτοιο πρόσωπο η ιδέα να ρίξει το Mickey Rourke στη σκιά ήταν μάλλον αναγκαία επιλογή.

ΥΓ 2. Μετά από αυτό, τα listings για The Fighter (2009) και RoboCop (2010) στη φιλμογραφία του Arronovsky, με αφήνουν τρομοκρατημένο!!!

Wendy and Lucy (2008)

Με τα στοιχήματα για τα μεγάλα βραβεία να δίνουν και να παίρνουν, και τις πρώτες μεγάλες εκπλήξεις να δείχνουν ότι ηχηρά ονόματα και ταινίες θα μείνουν απροσδόκητα παραπονεμένες, είπα να κάνω ένα διάλειμμα με λίγο ανεξάρτητο σινεμά που σπάνια απογοητεύει (τουλάχιστον εμένα). Το Wendy and Lucy, μου είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον γιατί τρέφω φοβερή συμπάθεια για τη Michelle Williams, και θεωρώ ότι δοθείσης της ευκαιρίας θα κάνει μεγάλο ερμηνευτικό μπαμ. Αυτό άλλωστε φάνηκε εν μέρει και στο συγκινητικό ρόλο της στο Brokeback Mountain.

Με μια πρώτη ματιά, η ταινία μοιάζει να είναι φτιαγμένη ακριβώς για την προβολή του ξεχωριστού της ταλέντου στην ερμηνεία ενός συγκινητικού ρόλου. Με μοναδική παρέα το σκύλο της, τους πετυχαίνουμε σε ένα road trip προς αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. Η επικοινωνία με τον υπόλοιπο κόσμο είναι συγκυριακή και γίνεται μόνο όταν είναι απαραίτητη, χαρίζοντας της την απομόνωση που χρειάζεται για να νοιώθει πως η ζωή βρίσκεται στα χέρια της, και το ταξίδι είναι απόφαση παρά ανάγκη. Το παρελθόν σβήνει με ένα άβολο τηλεφώνημα, το παρόν είναι από μόνο του εξοντωτικά αρκετό και το μέλλον είναι ένας αβέβαιος προορισμός γραμμένος σε χαρτί δίπλα στα έξοδα.

Ο χρόνος όμως που θα κάνει τη διαφορά, αρχίζει να μετρά, ή αντίστοιχα μένει κολλημένος (ανάλογα πώς το βλέπει κανείς), στη συνειδητοποίηση ότι η κοινωνία εγκλωβίζει ακόμα και τα άτομα που η ίδια περιθωριοποιεί. Με αυτό σαν αφορμή, ξεκινά μια σεναριακή κριτική στις κοινωνικές δομές, που αναγκάζουν τη νεολαία να αναλώνεται σε άσκοπες περιπλανήσεις, που ρίχνουν τους μεσήλικες σε μία ευκαιριακή εκμετάλλευση της θέσης τους προς εξασφάλιση οποιουδήποτε κέρδους τους κάνει να νοιώθουν ότι δεν σπατάλησαν τη ζωή τους, που αφήνει τους ηλικιωμένους σε μία μίζερη αναμονή του τέλους. Κι όλα αυτά τοποθετημένα συμβολικά σε ένα χωρίο που θυσίασε την ταυτότητά του για να μετατραπεί σε μία συνηθισμένη κωμόπολη.

Η ταινία της Kelly Reichardt, ολοκληρώθηκε με ελάχιστο προϋπολογισμό σε 3 εβδομάδες, και διατηρεί μία αξιοθαύμαστη σεναριακή και σκηνοθετική απλότητα, που της επιτρέπει όμως να παραμείνει εξαιρετικά αληθινή και ανθρώπινη, και να μιλήσει με τις γυμνές από μουσική και υπερβολές, εικόνες της, για προβλήματα τόσο σύνθετα, που ακόμα και τα λόγια με δυσκολία θα μπορούσαν να περιγράψουν. Η ερμηνεία της Williams είναι όλη η παράσταση, η σχέση με το σκύλο της είναι μια τραγική αναπαράσταση των θυσιών και της ταλαιπωρίας που επιφέρει η αναγωγή των "αφελών" ονείρων μας σε ρεαλιστικά σχέδια, και το τραγούδι που σιγομουρμουρίζει γίνεται ο συγκινητικός ύμνος κάθε απελπισμένης αισιοδοξίας.



ΥΓ 1. Με την υποψηφιότητα για όσκαρ στο Brokeback Mountain, και τη φετινή επιτυχία στα ανεξάρτητα βραβεία με το Wendy and Lucy, η Williams, είναι σίγουρα μία από τις νέες ηθοποιούς που ελπίζω να έχουν πάμπολλες ευκαιρίες ακόμα, να μας συγκινούν με τόσο αξιοπρόσεχτους ρόλους και ερμηνείες.

ΥΓ 2. Ο σκύλος είναι τόσο εκφραστικός και χαρισματικός, που έχει σχεδόν τη δική του ξεχωριστή ερμηνεία σαν συνοδοιπόρος της Wendy. Η ομοιότητά του με το δικό μου, με έκανε να μην χορταίνω να το βλέπω, μέχρι που σε φάσεις έπιασα τον εαυτό μου να παρασύρεται σε καμάρι.

Slumdog Millionaire (2008)

Παρακολουθώ την καριέρα του Danny Boyle σχεδόν φανατικά μετά το πολυαγαπημένο Trainspotting και χαίρομαι που αν και δεν έχει καταφέρει να το ξεπεράσει, με κάθε ταινία του νοιώθω ότι φτάνει πολύ κοντά στην ίδια αριστοτεχνική δημιουργία που τον έκανε διάσιμο πριν από μια δεκαετία (και κάτι). Με το Slumdog Millionaire, καταπιάνεται ακόμα μια φορά με αγαπημένα του θέματα (δόξα, δύναμη, χρήμα, εξουσία, ταξίδια ζωής, απροσδόκητος ηρωισμός,νίκη/ήττα, ...), και εμπλουτίζει την αγαπημένη του σκηνοθεσία, με πολύχρωμη φωτογραφία (Anthony Dod Mantle) και ανατολίτικες μουσικές επενδύσεις (A.R. Rahman), για να δημιουργήσει μία ακόμα μαγευτική περιπέτεια (δεν αναφέρομαι στο είδος της ταινίας).

Δεν ξέρω πώς του προέκυψε η Bollywood επιρροή, αλλά όσο κι αν με έκανε να διστάζω να τη δω στην αρχή, τόσο κατάφερε να με πωρώσει μέχρι το τέλος του πρώτου μισού μέρους της, κι αυτό κυρίως εξ' αιτίας της νέας προσέγγισης στο ινδο-ανατολικό σινεμά, και των τρόπων που η συγκίνηση των περιστατικών μεταμορφώνεται σε συναίσθημα που δεν κάνει διακρίσεις σε φυλές και εθνότητες. Το παιχνίδι του εκατομμυριούχου και η ανάκριση που το συνοδεύει, λειτουργεί πανέξυπνα σαν συνδετικός κρίκος της ιστορίας, όπως αυτή ξετυλίγεται σε παρόν και παρελθόν. Συγχρόνως η συναισθηματική φόρτιση κι η αγωνία που συνήθως ακολουθούν τέτοια τηλεπαιχνίδια, έρχονται σε μία πολύ αρμονική ισορροπία με την αντίστροφη κλιμάκωση των αναμνήσεων, και μαζί δημιουργούν μικρές συναισθηματικές εκρήξεις στα σημεία που διασταυρώνονται χρονικά.

Ακολουθώντας όμως το ούτως ή άλλως συναρπαστικό ταξίδι της ζωής, ο Boyle με τη βοήθεια του υποδειγματικού σεναρίου του Simon Beaufoy, καταφέρνουν να στιγματίσουν αλήθειες που όλοι γνωρίζουμε αλλά αποφεύγουμε, όπως την παιδική εγκληματική εκμετάλλευση, και τη δύναμη μέσω της ανατροφής, με την οποία εφαρμόζει ο άνθρωπος την τραγική επιρροή του πάνω στη μοίρα ("Μ' όποιο δάσκαλο καθίσεις, ίδια γράμματα θα μάθεις"). Οι δυναμικότερες στιγμές όμως, κρύβονται έντεχνα μέσα σε ανάλαφρες σκηνές, για να συνθέσουν ένα δεύτερο πλαίσιο ανάλυσης, από το οποίο σκηνοθέτης και σεναριογράφος, ασκούν βαριά κριτική στις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες, που διαμορφώνουν την αδιαφορία ή/και τους επιφανειακούς τρόπους που δείχνουμε το ενδιαφέρον μας στα πιο ευαίσθητα ανθρώπινα προβλήματα, που αφορούν μια υποδεέστερη από τη δική μας φυλή ή/και κατηγορία ανθρώπου.

Στο δεύτερο μισό της ταινίας βέβαια, έρχεται μια απροσδόκητη "ελάφρυνση" των περιστατικών, για να ισχυροποιήσει την κεντρική ιστορία αγάπης ως αναπόσπαστο κομμάτι του ταξιδιού. Με μια πρώτη ματιά, η δυναμική των σκηνών φθίνει μέχρι την τελική λύτρωση, που ως εκ τούτου δείχνει ελλιπής. Μέσα από αυτή τη διαδικασία όμως, είναι που μας αποκαλύπτεται ο τρόπος που όλη η ταινία στέκεται συμβολικά στη θέση μιας ουσιαστικότερης αλήθειας. Όσο κι αν η ωριμότητα έρχεται μετά από μια κατευθυνόμενη διαδικασία, οι επιλογές που κάνουμε οι ίδιοι είναι αυτές που θα καθορίσουν τη ζωή μας, κι ακόμα κι όταν αυτές μας έρχονται περιορισμένες, είναι η ανθρωποκεντρική εμπειρία κι όχι η στυγνή γνώση, αυτή που θα μας βγάλει στο τέλος νικητές.

ΥΓ 1. Από το δράμα, στην κωμωδία κι από την καυστική κοινωνική κριτική, στον ανάλαφρο φόρο τιμής στον κινηματογράφο που έθεσε τις βάσεις για την επικράτηση του Bollywood, το Slumdog Millionaire τα έχει όλα σε ιδανικές δόσεις και συμφέρει. Γι' αυτό και η θριαμβευτική αρχή που έγινε με τα βραβεία των κριτικών και έφτασε μέχρι τις χθεσινές Χρυσές Σφαίρες προβλέπεται να συνεχίζεται.

ΥΓ 2. Το μυαλό μου δεν μπορεί να χωνέψει ακόμα τους τραγικούς τίτλους τέλους που είναι ικανοί να αποπροσανατολίσουν πολύ κόσμο, αλλά η αντίθεση που εμφανίζουν στη συμμετρία τους με την αρχή, με κάνει να πιστεύω ότι η ταινία που μεσολαβεί στο ενδιάμεσο, είναι πολύ περισσότερο ικανοποιητικά συμβολική και σουρρεαλιστική απ' όσο είχα αρχικά στο μυαλό μου.

ΥΓ 3. Πόσοι από εσάς ήξεραν τι σημαίνει Slumdog και Τρωγλοδύτης πριν ακούσουν την ταινία;

Milk (2008)

Ο Gus Van Sant είναι για μένα ένας σκηνοθέτης - γρίφος. Έχει αποποιηθεί κάθε προσωπικό στυλ που πήγαινε να του κολλήσει για πολύ καιρό, έχει παρουσιάσει μια καριέρα με απροσδόκητα πισωγυρίσματα, είχε το θράσος να κοπιάρει το Psycho και να το κάνει με ακαταλαβίστικο τρόπο δικό του, κι ακόμα και στις χειρότερες δημιουργίες του, έχει καταφέρει να διατηρήσει ένα καλλιτεχνικό επίπεδο που σε καμία περίπτωση δεν μπορείς να το κατατάξεις στα αδιάφορα.

Στο πολυαναμενόμενο Milk, καταφέρνει εκ νέου κάτι που μπορεί να θεωρηθεί το ίδιο εύκολο όσο και δύσκολο. Ακολουθεί στερεότυπους τρόπους παρουσίασης βιογραφικών ταινιών, και εντάσσει στα γεγονότα μία ιδιαίτερη συναισθηματική φόρτιση, που του εξασφαλίζει τη συγκινητική αποδοχή, τη ίδια στιγμή που με ένα μαγικό τρόπο αφήνει την ψευδαίσθηση της δημιουργικής πρωτοτυπίας.

Στο ασφαλές αυτό περιβάλλον, οι ηθοποιοί απλώς συνθέτουν ένα ιδανικό σύνολο από δυνατές ερμηνείες. Ομολογώ ότι παρόλο που δεν πολυσυμπαθώ κάποια από τα πρόσωπα που πλαισιώνουν τον Penn, όπως τον Diego Luna και τον Josh Brolin, στη συγκεκριμένη ταινία δεν μπορώ να τους καταλογίσω ψεγάδι. Αντιθέτως η περίπτωση του Milk είναι από τις λίγες, που κάθε ερμηνεία αντιπροσωπεύει τόσο ρεαλιστικά μια συνεκτική πραγματικότητα, που χωρίς μία από αυτές έστω, θα κατέρρεε κι όλη η δυναμική της ιστορίας.

Φυσικά όμως, και η μεγαλύτερη ευθύνη πέφτει στον Sean Penn, ο οποίος με κερδίζει με τις περισσότερες ερμηνείες του, πριν ακόμα φτάσουν αυτές στα δυνατά τους σημεία. Η τεχνική προετοιμασία και προσέγγισή του στους ρόλους που καλείται να παίξει, και η ταύτιση με τους χαρακτήρες που υποδύεται είτε αυτοί είναι φανταστικά είτε υπαρκτά πρόσωπα, με αφήνει έκπληκτο κάθε φορά. Βλέποντας το The times of Harvey Milk (ίσως επανέλθω αναλυτικότερα στο ντοκυμαντέρ αυτό αργότερα) το πιο συγκινητικό στοιχείο είναι η αβίαστη επιρροή που είχε ο ίδιος σε όποιον άνθρωπο είχε την ευκαιρία να τον ακούσει ή ακόμα και να τον συναντήσει από κοντά. Το ενδιαφέρον είναι ότι, πέρα από από το γεγονός ότι αυτό εμφανίζεται το ίδιο αβίαστα και στον τρόπο που ο Penn μεταμορφώνεται σε Milk, με ένα συμβολικό παραλληλισμό η ερμηνεία του έρχεται με τη σειρά της να στηριχτεί στους προσεγμένους δεύτερους ρόλους και αναδρομικά να τους εμπνεύσει, μέχρι την απόλυτη ερμηνευτική ισορροπία που αναζητά κανείς σε μία τέτοια ταινία.



Ο γραφικός τρόπος που παρουσιάζονται οι ομοφυλόφιλοι και τα δικαιώματά τους από τα ελληνικά Μέσα τα τελευταία χρόνια, καθώς και η ατυχία μου να μην έχω στο φιλικό μου περιβάλλον άτομα με τέτοιες προτιμήσεις, με είχαν αφήσει εγκλωβισμένο σε έναν υποτιθέμενο φιλελευθερισμό, αλλά πολύ πρόσφατα συνειδητοποίησα πόσο πραγματικά αγνώμων ήμουν απέναντι σε ζητήματα ομοφυλοφιλικού - κοινωνικού ενδιαφέροντος. Κάτι η πιο ουσιαστική ευαισθητοποίηση που έρχεται με την ενηλικίωση, κάτι μερικά κραυγαλέα ζητήματα όπως το πρόσφατο Proposition 8, φέρνουν τη συνειδητοποίηση ότι έχουμε να μάθουμε και να κάνουμε πολλά βήματα ακόμα προς μία καλύτερη κατεύθυνση (δεν τίθεται ζήτημα σωστού ή λάθους).

Τουλάχιστον το Milk (κι οι αντίστοιχες ταινίες που ελπίζω να ακολουθήσουν), εκτός της συγκίνησης προσφέρει ένα σημαντικό μάθημα που ξεφεύγει από τις διακρίσεις σε φύλα και φυλές, και διαπραγματεύεται μια πανανθρώπινη δικαιοσύνη που ενώ θα έπρεπε να είναι αυτονόητη, ακόμα και σήμερα χάνει τη θέση της από αιματοχυσίες και άνισες μάχες. Ακόμα σημαντικότερα με τη δημοσιοποίηση και τη διεθνή γνωστοποίηση μιας τέτοιας εμπνευσμένης προσωπικότητας, ισχυροποιεί την ανάγκη και την επιθυμία συνέχισης του οράματος και του έμπρακτου αγώνα για την εφαρμογή στην πράξη, της ισότητας που περιλαμβάνει εξ' ορισμού η δικαιοσύνη. Γιατί εν τέλει σημασία δεν έχει ένα μόνο πρόσωπο, αλλά το κίνημα που θα ξεσηκώσει...σημασία δεν έχει η νίκη, αλλά ο αγώνας που θα τη διατηρήσει!

ΥΓ. Ο Sean Penn με παρασύρει πάντα σε ξεχωριστά κινηματογραφικά ταξίδια, αλλά ο Sam τον σημάδεψε τόσο που ακόμα και στο Milk υπάρχουν στοιχεία στη φυσική του ερμηνεία που με γυρίζουν νοητά στον αγαπημένο μου ρόλο του.

Changeling (2008)

Κάποια στιγμή ίσως θα έπρεπε να γράψω κάτι για το πώς τα χρονικά στάδια και οι μηχανισμοί προώθησης μιας ταινίας που προηγούνται της πρεμιέρας της, μπορούν να την καταστρέψουν άδικα, δημιουργώντας ψευδείς προσδοκίες, ξεσκεπάζοντας τα μυστικά της, κ.α. Στο τελευταίο έγκειται και το τρέηλερ που πλέον έχει γίνει τεχνική Εξασφάλισης Εισιτηρίων παρά προσεγμένη διαφήμιση του "προϊόντος". Όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, έτσι και με το Changeling, αν δεις το τρέηλερ, είναι σαν να τα 'χεις δει όλα. Η υπόθεση δεν γίνεται απλώς κατανοητή, αλλά παρουσιάζεται εξ ολοκλήρου, η Jolie εκρηγνύται επαρκώς για να ξέρεις πως ακριβώς θα είναι η ερμηνεία της πριν τη δεις, και με αρκετή σιγουριά μπορείς να φτάσεις να συμπληρώνεις τα κενά μέχρι και το φινάλε.

Αυτό που ήρθε σαν ευχάριστη έκπληξη όμως, ήταν η ίδια η εμπειρία της προβολής και το συναίσθημα που αφήνει το τέλος της. Μπορεί λοιπόν να ήξερα ανακατωτά την Ανταλλαγή πριν καν τη δω, και να μη με ξάφνιασε σε καμία φάση με την πλοκή της, αλλά το πλαίσιο που δημιούργησε η υπόθεση συνεκτικά στην πλήρη έκτασή της, άφησε μια ξεχωριστή δυναμική να ξεδιπλωθεί, που θέλοντας και μη σε παρασύρει. Η Jolie ακολουθεί την πεπατημένη αλλά αυτό δεν σε νοιάζει, γιατί όσες φορές και να τη δεις, είναι σπαρακτική. Η παιδική φρικαλεότητα μοιάζει η εύκολη σοκαριστική επιλογή, αλλά δε σε νοιάζει, γιατί κρύβεται με ασφάλεια πίσω από το "αληθινό" της ιστορίας. Τα παιχνίδια εξουσίας, τα δικαστικά, και η "θεία δίκη" παίζουν επικίνδυνα με τα στερεότυπα αλλά δεν σε νοιάζει, γιατί δεν θεωρούνται άδικα ως τα σίγουρα crowd pleaser κινηματογραφικά στοιχεία.

Κι εκεί βγάζω το καπέλο στον Eastwood, γιατί παρόλο που δε με συναρπάζει σαν σκηνοθέτης, και παρά το γεγονός ότι οι σημαντικές αντιρρήσεις που είχα σε σκηνές παραλίγο να μου ανατρέψουν τελείως τη θετική άποψη για την ταινία, κράτησε συγκριτικά με τη χρονική της έκταση, χαμηλούς τόνους και άφησε τη δυνατή ιστορία να μιλήσει από μόνη της. Και φυσικά ό,τι ακούς για τη Jolie, (κι ό,τι έχεις ήδη δει στο τρέηλερ) δεν είναι υπερβολή. Η ερμηνεία της υπερκαλύπτει κάθε άλλο πταίσμα, και για να μην γινόμαστε κουραστικοί, δεν θα αναφερθώ πάλι στα βραβεία που θα μαζέψει, αλλά στο γεγονός ότι θα συζητιέται για πολλά χρόνια μέχρι να γίνει αξέχαστα κλασσική, κι αυτό είναι (ίσως) πολύ μεγαλύτερη αναγνώριση.

ΥΓ 1. Για να υποστηρίξω ακόμα περισσότερο το συναίσθημα αυτό, θα πω ότι αυτό που κάνει την "εύκολα" εξαιρετική ερμηνεία της Jolie να ξεχωρίζει, είναι ότι μέσα από το σπαραγμό της, διατηρεί μια αξιοπρέπεια που σε κάνει πραγματικά να πιστεύεις ότι η υπόθεση αυτή συμβαίνει σε μία μητέρα τη δεκαετία του '20, στη -σε γενικές γραμμές- αχρονολόγητη ταινία. Σίγουρα είχε πολλές αντίστοιχες ερμηνείες για να βοηθηθεί, αλλά κατάφερε να κάνει το χαρακτήρα και τα ξεσπάσματά του εντελώς δικά της!

ΥΓ 2. Στο παρελθόν έχω υπάρξει αυστηρός μαζί της, αλλά αυτή τη φορά νομίζω δικαίως η Amy Ryan κλέβει το μερίδιο της από την παράσταση.

ΥΓ 3. Αντιθέτως ο ρόλος του Malkovich μου άφησε μια αίσθηση αποτυχίας. Η ερμηνεία του με παραπλάνησε για το πραγματικό ρόλο του, που (νομίζω ότι) προοριζόταν ως μια ανιδιοτελής δύναμη βοήθειας και συμπαράστασης στο δράμα της Jolie, αλλά ο ίδιος "το έπαιξε" πολύ σκοτεινά και καχύποπτα. Κι αν αυτό γίνεται επίτηδες για να υποδηλωθεί όντως μια ιδιοτέλεια πίσω από τη στάση του στην πλοκή τότε καταλήγω σε ακόμα χειρότερη ηθογραφική εξέλιξη. Δεν μπορώ να πω ότι μου άρεσε και ποτέ, σαν ηθοποιός, αλλά του αναγνωρίζω πολύ καλύτερες ερμηνείες από αυτήν.

ΥΓ 4. Τα κοστούμια και το make-up της Jolie εδώ είναι απερίγραπτα όμορφα. Κρίμα που τα εξωπραγματικά όμορφα χαρακτηριστικά της -ίσως- επισκιάζουν την καταπληκτική δουλειά που έγινε στα τμήματα αυτά. Εγώ πάντως το αναγνωρίζω...

-Αυτή η αφίσα μου άρεσε περισσότερο, αυτή έβαλα...

El Amor perjudica seriamente la salud (1996) - aka Love Can Seriously Damage Your Health

Το ότι λατρεύω τον Ισπανικό κινηματογράφο το έχεις καταλάβει! Καμιά φορά η αδυναμία μου αυτή με κάνει να ευχαριστιέμαι καθετί που μιλάει Ισπανικά κι έχει μια υποτυπώδη πλοκή. Το El Amor perjudica... όμως είναι μία από τις περιπτώσεις που ισχυροποιούν την προτροπή μου να δώσεις οπωσδήποτε μια ευκαιρία στον κινηματογράφο αυτό.

Με το ιδιαίτερο χιούμορ που χαρακτήρισε τις κωμωδίες τη δεκαετία του '90, και με μία φρέσκια διάθεση για κωμωδία καταστάσεων, ο Manuel Gómez Pereira ξετυλίγει ένα κωμικό έπος (κυρίως λόγω περιστατικών, κι όχι τόσο λόγω διάρκειας) 30 χρόνων ενός ζευγαριού που συναντιέται πάντα σε γεγονότα ιστορικής σημασίας, για να τα εμπλουτίσει παρασκηνιακά με τον επεισοδιακό έρωτά του. Η μοίρα και η τύχη είναι κι εδώ αγαπημένα θέματα, αλλά οι πρωταγωνιστές από μόνοι τους μοιάζουν ικανοί να διασκεδάσουν με τις ατυχίες και να δημιουργήσουν τις δικές τους προϋποθέσεις για την ιδιότροπη ευτυχία τους.

Τα σεναριακά μπερδέματα μπλέκονται ευχάριστα με ευφάνταστες σκηνοθετικές παρεμβάσεις και δίνουν ένα εξαιρετικό πάτημα στους ηθοποιούς να ξεδιπλώσουν την πιο διασκεδαστική πλευρά τους. Το πρώτο μισό της ταινίας μάλιστα περιλαμβάνει ένα από τα πιο ευχάριστα κωμικά δίδυμα που έχω συναντήσει ποτέ σε τέτοιες ταινίες, την Penélope Cruz σε μία ακόμα από τις ατίθασες και έξαλλες εμφανίσεις στην αρχή της καριέρας της, και τον Gabino Diego που έχει μια απίστευτη κωμικότητα στην ερμηνεία του, αλλά η φάτσα-μάσκα είναι το ατού που τον απογειώνει. Στο δεύτερο μισό τη σκυτάλη των ίδιων ρόλων παίρνουν η Ana Belén και ο Juanjo Puigcorbé, που το αντιφατικά αξιοπρεπές παρουσιαστικό τους κάνει ακόμα πιο αστείο το ερμηνευτικό του κομμάτι.

Δε θα μακρηγορήσω άλλο. Η ταινία είναι διασκεδαστική από κάθε άποψη, η σύνδεση της πλοκής με αληθινά περιστατικά, η συνειδητοποίηση ότι η αγάπη όσο καταστρεπτική κι αν είναι, εξακολουθεί να παραμένει συναρπαστική, και το γεμάτο υπονοούμενα τέλος που την αναγκάζει να συνεχίζει το ταξίδι της και πέρα από τους τίτλους τέλους, την ανάγουν σε ότι πιο φρέσκο και διασκεδαστικό είδα πρόσφατα. Μέσα σ' όλα, είχα πολύ καιρό να γελάσω τόσο αυθεντικά. Μην τη χάσεις!

ΥΓ 1. Ανάμεσα στις αναγκαίες για την υπόθεση, και πανέξυπνες εμφανίσεις ιστορικών προσώπων (όπως οι Beatles, ο Franco, ο πρίγκιπας Κάρολος...), θα συναντήσεις και cameo από γνωστούς Ισπανούς ηθοποιούς που συνηθίζουν περάσματα σε ταινίες του Pereira, του Almodóvar, του Saura. Βέβαια αν δεν έχεις ήδη ασχοληθεί με το είδος, τότε η μόνη πιθανή γνωστή αναφορά θα είναι ο Javier Bardem.

ΥΓ 2. ΜΗ σε μπερδεύει η φωτογραφία, η ταινία δεν είναι ασπρόμαυρη, παρά μόνο η σκηνή αυτή.

The Curious Case of Benjamin Button (2008)

Δεν θα πάω κόντρα στο ρεύμα... το Benjamin Button είναι μία πολύ καλή ταινία, για άλλους λόγους όμως (από αυτούς που ακούγονται). Διαβάζοντας για το παρασκήνιο της και πώς εδώ και 15 χρόνια άλλαζαν συνεχώς οι τολμηροί σκηνοθέτες και σεναριογράφοι που θα αναλάμβαναν να κάνουν τη διάσημη μικρή ιστορία του Fitzgerald κινηματογραφική πραγματικότητα, χαίρομαι που η τελική επιλογή κατέληξε σε σωστά πρόσωπα. Μπορεί να μην συμπαθώ ιδιαίτερα τον Eric Roth, αλλά ο David Fincher απέδειξε άλλη μια φορά ότι μπορεί να πάρει ένα καλό σενάριο και να το μεταμορφώσει σε μια μαγευτική εμπειρία. Βέβαια οφείλω να αναγνωρίσω και στον πρώτο (έχοντας διαβάσει το αυθεντικό κείμενο του Fitzgerald) ότι κατάφερε να εμπνευστεί από μία άκρως ενδιαφέρουσα υπόθεση, και να προχωρήσει στη δημιουργία ενός ανεξάρτητου σενάριου που σέβεται μόνο την ηθογραφία και τα βαθύτερα νοήματα της αρχικής ιστορίας, και δε φοβάται να τα παρουσιάσει μέσα από μια σειρά ολοκαίνουργιων γεγονότων, που σε μερικές περιπτώσεις βέβαια εμπλουτίζουν και ισχυροποιούν τη βάση της ιστορίας ακόμα περισσότερο.

Είναι κρίμα βέβαια που το ξεδίπλωμα της ιστορίας εγκλωβίζεται σε ένα νωχελικό flashback από αφηγηματικές αναμνήσεις, και όταν καταφέρνει να παρουσιάσει ένα παράλληλο μαγευτικό κόσμο στον οποίο ζει όλο το παρελθόν και η πραγματική ταυτότητα των πρωταγωνιστών, διακόπτεται άκομψα από τα εμβόλιμα παροντικά πλάνα που παρά την προβλεψιμότητά τους, αποκτούν νόημα μόνο στο τέλος, κι εκεί όμως παραμένουν ασυγχώρητα. Αυτό ακριβώς επιβαρύνεται κι από μικρά σεναριακά τεχνάσματα, που οδηγούν την ιστορία σε μια δαιδαλώδη εξέλιξη που σε τελική ανάλυση αφήνει την αίσθηση ότι θα μπορούσε να ήταν και πιο σύντομη.

Κι αυτό με φέρνει στους πραγματικούς "πρωταγωνιστές" τις ταινίας, που για μένα δεν είναι άλλοι από το τμήματα της καλλιτεχνικής επιμέλειας. Η παραγωγή και το art department, αναλαμβάνουν επιτυχώς την ευθύνη να ζωντανέψουν αρκετούς διαφορετικούς κόσμους που καλύπτουν το διάστημα (σχεδόν) ενός αιώνα. Το Makeup Department κάνει θαύματα, με τις μεταμορφώσεις του Brad Pitt να σε κάνουν να μένεις με το στόμα ανοιχτό, ιδιαίτερα όταν ο ρόλος του πλησιάζει ανάποδα την εφηβεία, την ίδια στιγμή που όλο το υπόλοιπο καστ γεμίζει με τις "φυσικές" ριτίδες του χρόνου. Δεν έχω αναπτύξει ακόμα επαρκή οσκαρική συνείδηση για τα φετινά βραβεία, αλλά αν το Benjamin Button δεν κερδίσει στις αντίστοιχες καλλιτεχνικές κατηγορίες δεν μπορώ να φανταστώ ποια άλλη θα το άξιζε περισσότερο.

Αντιθέτως το πρωταγωνιστικό δίδυμο δύσκολα θα είχε την ψήφο μου στις κατηγορίες του, γιατί παρόλο που οι ερμηνείες τους είναι συγκινητικές και πολυδιάστατα επαρκείς, θεωρώ ότι με όλα τα τεχνικά στοιχεία που τους πλαισιώνουν, η δουλειά τους έγινε πολύ εύκολη.

Ακόμα όμως κι αν τίποτα απ' όλα αυτά δεν καταφέρει να σε συγκινήσει το Benjamin Button, παραμένει μια καλή ταινία, για τη σημασία που δίνει στο χρόνο, μόνο και μόνο η βασική πρωτοποριακή ιδέα με την οποία καταπιάνεται. Όλοι μας περνάμε τη ζωή με ένα καθοριστικό ρόλο, κι όσο απίστευτος ή περίεργος κι αν είναι αυτός, παραμένει καθοριστικός για εμάς αλλά και για όλους γύρω μας. "Η ζωή δεν μετριέται σε λεπτά, αλλά σε στιγμές", κι ακόμα κι αν όλα ήταν διαφορετικά, ακόμα κι αν όλες οι ευκαιρίες για αλλαγή μας δίνονταν πίσω, ακόμα κι αν ο χρόνος μας χαριζόταν στο κυνήγι, το τέλειο θα κρατούσε μια στιγμή απ' όλες, κι οι υπόλοιπες θα παρέμεναν μια σειρά από απραγματοποίητα "Μακάρι...".

Vals Im Bashir (2008) - aka Waltz With Bashir + Stop That Tank! (1942)

Σε ένα κόσμο που αρνείται την παραδοχή του πολέμου κάθε φορά που αυτός εξαφανίζεται από την τηλεόραση, τα θύματα μένουν αριθμοί σε άρθρα που γρήγορα λησμονούνται, και οι θύτες είναι τα απρόσωπα συμφέροντα που στέκουν πολύ βολικά κι ως δικαιολογία της παρεμβατικής βοήθειας των στρατευμάτων, είναι εξαιρετικά δύσκολο, να γυρίσεις ένα ντοκιμαντέρ που θα ξεσκεπάζει την αλήθεια με τέτοιο τρόπο, ώστε να μη χαθεί και το ίδιο στη λήθη του χρόνου.

Βασισμένος στην ανάγκη του ανθρώπου να διώχνει από τη μνήμη του καθετί τραυματικό, και συνεχίζοντας με την αδυναμία εξάλειψης ενός φρικιαστικού παρελθόντος που βρίσκει χώρο στο υποσυνείδητο και επανέρχεται συνεχώς, ο Ari Folman ξεκινά ένα ταξίδι στην ιστορία που δεν γράφεται στα βιβλία, αλλά μένει αναλλοίωτη σε στοιχειωμένες αναμνήσεις. Με όχημα τις αναβαθμισμένες τεχνικές rotoscoping, την αισθητική ενός πρωτοποριακού νεο-νουάρ animation, και με το βάρος της Ισραηλινής καταγωγής του και της φυσικής ενασχόλησής του με τον Πρώτο Πόλεμο του Λίβανου, ο Folman εκμεταλλεύεται τη συναισθηματική βαρύτητα των εικόνων, την ανθρωποκεντρική γενικότητα των περιστατικών και τις αφηρημένες εμβόλιμες συνεντεύξεις, ώστε να παρασύρει το κοινό σε μια αναζήτηση της αλήθειας που είναι τόσο καθαρή ώστε να αποτελεί κομμάτι πανανθρώπινο, πέρα από κάθε εθνική ταυτότητα.

Μέχρι το τέλος της ταινίας, καταφέρνει να δημιουργήσει κάτι τόσο αντιφατικά αληθινό, που η προβολή της ανάγεται αυτόματα σε άριστη μορφή ψυχανάλυσης η οποία σου αποκαλύπτει μνήμες που μόλις απέκτησες αλλά κατά κάποιο τρόπο έκλεινες συναισθηματικά μέσα σου από τότε που πρωτοαντίκρισες τον πόλεμο σε οποιαδήποτε μορφή του. Το Waltz with Bashir, ξεκινά δυναμικά και γίνεται μια εμπειρία που ασχέτως από το πόσο οικεία σου είναι, θα σε σημαδεύσει για την υπόλοιπη ζωή σου. Είτε το δεις σαν ντοκιμαντέρ, είτε σαν μια γραφική απεικόνιση θλιβερών αναμνήσεων, η τελική ταύτισή του με την πραγματικότητα όταν όλα τα φανταχτερά χρώματα ξεθωριάζουν, κι όταν η δραματική μουσική δώσει τη θέση της στις ανθρώπινες κραυγές, είναι σπαρακτική.

ΥΓ 1. Το Waltz with Bashir αποτελεί σταθμό στην κινηματογραφική ιστορία. Πολύ δύσκολα θα συναντήσουμε κάτι τόσο διαχρονικό κι εύστοχο στο είδος (με τόσο πρωτοποριακό περιτύλιγμα μάλιστα), και για αρκετό καιρό θα στέκεται ως πηγή έμπνευσης για τις αντίστοιχες ταινίες που θα ακολουθήσουν.

ΥΓ 2. Λατρεύω τις ταινίες που ακούγονται σε γλώσσες ακαταλαβίστικες αλλά με τις εικόνες τους μιλούν κατ' ευθείαν στην καρδιά σου και καταρρίπτουν κάθε αδυναμία κατανόησης. Αισθάνθηκα ότι αδικούσα τόσο πολύ το οπτικό αριστούργημα όμως, που με το τέλος της ταινίας είχα την ανάγκη να την ξαναδώ, αγνοώντας τους υπότιτλους, με όλη μου την προσοχή στραμμένη στην εικονογράφηση. Το ταξίδι έγινε ακόμα πιο συγκλονιστικό.

------------------------------

Σε ένα διαφορετικά συγγενές πολεμικό κλίμα είδα και το animation μικρού μήκους της Disney, Stop That Tank!, που δεν είναι τίποτα άλλο από ένα γραφικό εγχειρίδιο χρήσης του θαυματουργού όπλου Boys MK.1 Anti Tank Rifle, που όπως φανερώνει το όνομά του σχεδιάστηκε για να ακινητοποιεί και να καταστρέφει τανκ. Η ταινία λειτούργησε σαν τονωτική ένεση υπερηφάνειας των αμερικανικών στρατευμάτων συνοδευόμενη με γερή δόση προπαγάνδας (αναλογίσου και το έτος κυκλοφορίας της), αλλά διατηρεί το ενδιαφέρον μέχρι και σήμερα για τον διασυρμό του Hitler μέσω της υπερβολικής κωμικής του φιγούρας, που σαν κακομαθημένο παιδί χτυπιέται ακόμα και στην κόλαση για την άδικη ήττα του.

Vicky Cristina Barcelona (2008)

Για άλλη μια φορά δεν μετάνιωσα που άργησα τόσο πολύ να δω μια από τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες της περσινής χρονιάς. Πέτυχα ακριβώς τη στιγμή που είχα διάθεση να τη δω, δεν διάβασα τίποτα γι' αυτή τόσο καιρό, και ξεκίνησα όσο πιο πολύ μπορούσα αμερόληπτα την προβολή. Αφού τελείωσε υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι θα περιοριστώ σε μια μόνο σχετική αναφορά στον Almodovar, οπότε ας θεωρήσουμε ότι μόλις το έκανα, γιατί αν αρχίσω τις επιρροές και τις συγκρίσεις δεν θα τελειώσω ποτέ.

Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της ταινίας, είναι ότι από την αρχή σου παρουσιάζεται πλήρης στις τεχνικές που ξεδιπλώνεται, και γνωρίζεις από την πρώτη στιγμή τι θα σου αρέσει και τι όχι μέχρι το τέλος. Από τις αφηγηματικές μεθόδους του voice over και του στυλ φωτορομάντζο, μέχρι την ηθογραφία των χαρακτήρων, όλα παραμένουν απαράλλακτα, και κλείνουν την ιστορία εκεί που την άρχισαν, για να την ταυτίσουν ειρωνικά (και έξυπνα) με την άσκοπη διεθνή αναζήτηση του Woody Allen (όσο αυτό μπορεί να συμβαίνει με τον αινιγματικό σκηνοθέτη). Η περιπέτεια της Vicky και της Cristina, αποτελεί μάλλον ένα τουριστικό ημερολόγιο που καταγράφει το πόσο εξωτικά και τρελά ζουν οι Ισπανοί. Δυστυχώς βέβαια για το ευρωπαϊκό κοινό τα κλισέ είναι οφθαλμοφανή, ενώ οι Αμερικανοί δεν ξέρω πόσο θα ζηλέψουν που ο Allen κάνει διακοπές μακρυά τους.

Φυσικά, όταν ξεφορτώνεσαι τις καλλιτεχνικές προσδοκίες σου που έχεις μάθει να έχεις από τον σκηνοθέτη, έρχεσαι αντιμέτωπος με μία -τουλάχιστον- ευχάριστη παραγωγή. Η Βαρκελώνη αν και δρα παρασκηνιακά στα κάδρα, πολλές φορές κλέβει άνετα την παράσταση. Εκεί βέβαια δρουν τα εγκλωβιστικά πλάνα και το καταιγιστικό καστ, για να σου τραβήξουν την προσοχή περισσότερο στους ίδιους και τη μεθυστική (ή καλύτερα μεθυσμένη;) αντίληψή τους για τη ζωή, και παρά στη γη που φαίνεται να τους κρατάει μαγευτικά δέσμιους της. Οι σχέσεις και οι "συμπλοκές" δυστυχώς δεν ξεφεύγουν από στερεότυπες καλλιτεχνικές και κοινωνικές αντιλήψεις, αλλά τουλάχιστον συμβολικά αναδεικνύουν τη σημασία των απωθημένων και την ανάγκη που έχει ο καταπιεσμένος να ξεχαστεί για λίγο στην αμαρτία και την ακαταμάχητη γοητεία της.

Παραδόξως όμως, και παρά τα αρνητικά που τόσο εξόφθαλμα μας δίνονται από την αρχή, "Οι διακοπές του Woody Allen στη Βαρκελώνη" έχουν κάτι εθιστικό. Κάτι οι σαγηνευτικά παθιασμένοι πρωταγωνιστές, κάτι η ανάλαφρη κινηματογράφηση και τα ζεστά φίλτρα της κάμερας, κάτι η απλοϊκή παρουσίαση των πιο σημαντικών προβλημάτων της ερωτικής καθημερινότητας, και η διάρκεια των 90 λεπτών κυλά ευχάριστα χωρίς να το καταλάβεις. Σαν το ανέμελο παιδικό παιχνίδι που θα θυμάσαι ευχάριστα παρά τις φορές που έπεσες κι έσκισες τα γόνατά σου.(Μήπως τελικά μας την έφερε πάλι ο Allen;)

ΥΓ 1. Η Penélope Cruz ξεπερνά κατά πολύ την ταινία. Σοφά ο σκηνοθέτης της χάρισε τόσο λίγο χρόνο, αλλιώς θα είχε μονοπωλήσει το ενδιαφέρον και την προσοχή, κι η ξανθιά μούσα του μάλλον θα έμενε παραπονεμένη. Προσωπικά το "Maria Elena Barcelona" ποσώς θα με χάλαγε...

ΥΓ 2. Και μιλώντας για παράπονο η μοναδική χαμένη είναι μάλλον η Rebecca Hall, που αν και καταλαμβάνει το 1/3 του τίτλου και του πρωταγωνιστικού καστ, χάνεται στο promotion των ηχηρών ονομάτων και των παθιασμένων περιπτύξεων τους.

ΥΓ 3. Το soundtrack είναι πανέμορφο, αλλά το ταύτισμα του ακούσματός του με το voice over έκανε την υπόλοιπη ταινία να μοιάζει πολύ άσχημα μουσικά γυμνή.

ΥΓ 4. Ανοίγω γκρουπ με τίτλο "Ήξερα τον Bardem και πριν το ανεκδιήγητο κούρεμα που του φόρεσαν οι Coen" και περιμένω να δω ποιος μοιράζεται μαζί μου το μακροχρόνιο θαυμασμό για τον Ισπανό Ηθοποιό.

ΥΓ 5. Δεν χορταίνω να βλέπω την Patricia Clarkson σε τέτοιους ρόλους!

Revolutionary Road (2008)

Προσπερνάω το γεγονός ότι η ταινία σηματοδοτεί μια θρυλική -για πολλούς- επανένωση του DiCaprio με την Winslet μια δεκαετία μετά τον Τιτανικό. Οι φαν άλλωστε του Jack και της Rose που ονειρεύτηκαν μια αιωνιότητα μαζί, ίσως θα χρειαστούν τα χάπια τους, γιατί στο Revolutionary Road, το ζευγάρι αποτελεί μάλλον ένα πιο σκοτεινό alter ego του προηγούμενου ταιριάσματος. Προσωπικά μου αρκεί η εμπιστοσύνη της Winslet στις ανεξάρτητες Βρετανικές παραγωγές που την καθιέρωσαν, και στην πρώτη συνεργασία με τον οσκαρικό σύζυγο της Sam Mendes που της χαρίζει άλλον ένα εξαίσιο ρόλο (αν και πλέον είμαι πεπεισμένος ότι η Kate μπορεί να κάνει τα πάντα εξίσου καλά)! Άντε και για να κλείσω με τα λιγότερο σημαντικά, η παρουσία της Kathy Bates είναι μια ακόμα ευχάριστη αναθεώρηση στο επαγγελματικό πισωγύρισμα των "τιτανικών ναυαγών".

Στο ζουμί τώρα... Το Revolutionary Road δεν είναι μια επαναστατική ταινία!Η ιδέα της προαστιακής ζωής με την επιφανειακή ομοιομορφία και τις μικρές απολαβές σε ουσιαστική ικανοποίηση είναι χιλιοδιασκευασμένη. Αυτό που την κάνει ξεχωριστή όμως είναι το σκηνοθετικό πάτημα πάνω στο εξαιρετικό σενάριο του Justin Haythe (λυπάμαι αλλά δεν έχω διαβάσει το μυθιστόρημα του Richard Yates στο οποίο βασίστηκε), το οποίο αφήνει παρασκηνιακά να δουλεύουν ανατρεπτικές δυνάμεις οι οποίες υποκινούν τις επιθυμίες των πρωταγωνιστών μέχρι την τελική (ανα)τροπή των πραγμάτων, και ανάγουν την μικροαστική αυτή ιστορία της δεκαετίας του '50, σε ένα καθολικότερο κοινωνικό δράμα με το οποίο θα μπορούσε να ταυτιστεί κάθε γενιά. Το σημάδι του χρόνου άλλωστε είναι σχεδόν ανεπαίσθητο.

Κάτω από το πρίσμα των κοινωνικών ταμπού η ανάγκη για ουσιαστική ευτυχία γίνεται αμαρτωλό απωθημένο, την ίδια στιγμή που η ίδια η αμαρτία παραμένει στα σκοτεινά, ένα κοινό μυστικό που συμφέρει να συνεχίζεται! Η αυτοθυσία ακυρώνεται για να καταλήξει ιδιοτελής αλλά όσα χάθηκαν στην πορεία δεν γίνεται να ανακτηθούν εκ νέου. Οι αντοχές των δεσμών αγάπης δοκιμάζονται κι όταν μαζί με τη συνειδητοποίηση της προσπάθειας που δεν ξεκίνησε ποτέ απλώς για να μην αφήσει περιθώρια στην αποτυχία, αποκαλύπτονται μερικές ακόμα συγκλονιστικές αλήθειες, θα φανεί ξεκάθαρα πόσο εύκολα ή δύσκολα ξανακολλά το ραγισμένο γυαλί.

Για χάρη των εντονότερων συναισθηματικών ξεσπασμάτων, ο Mendes ξεφεύγει από τη σκηνοθεσία της κλειδαρότρυπας που τον ανέδειξε στο American Beauty, και περνά σε πιο εκτεθειμένες γραμμές, φέρνοντας στο προσκήνιο την οργή και κάθε καταπιεσμένο απωθημένο, δίνοντας συγχρόνως αρκετό παρασκηνιακό χώρο για τη συσσώρευση των προσώπων και των συναισθημάτων που θα κάνουν την τελική διαφορά. Στη σειρά από τις εύθραυστες σχέσεις, θα ξεχωρίσει με δεξιοτεχνικά καλυμμένο τρόπο η καταιγιστική ερμηνεία της Winslet για να καπελώσει πάμπολλες φορές τον DiCaprio που πασχίζει να εκμεταλλευτεί τα ξεσπάσματα οργής για να σταθεί ο κατάλληλος "άνδρας" απέναντί της. Βέβαια, για να μην είμαι άδικος, το σενάριο επιτρέπει ηθελημένα αυτή την ανισότητα για να δημιουργήσει και την ηθογραφική εξήγηση των προβλημάτων του ζευγαριού, οπότε ίσως και η ερμηνεία του DiCaprio να αποτελεί κατόρθωμα. Ειρωνικά πέρα από την παρασκηνιακή σημασία του ζευγαρώματος των δύο ηθοποιών, ίσως εν τέλει ο DiCaprio να ήταν και η κατάλληλη επιλογή για τον ρόλο αυτό .

ΥΓ 1. Η λατρεία μου για την Winslet ξεπερνά πολλά όρια, αλλά προκαλώ τον οποιονδήποτε να με διαψεύσει για τα λεγόμενά μου εν προκειμένω.

ΥΓ 2. Για να μην το παρακάνω κι έχοντας υπ' όψιν το ΥΓ 1, δεν έβαλα στο αρχικό κείμενο την επιθυμία μου να δω την Kate να σηκώνει το χρυσό αγαλματάκι της ακαδημίας. Η πορεία της όμως και το γεγονός ότι στις μισές (σχεδόν) πρωταγωνιστικές της ερμηνείες έχει κερδίσει κι από μια υποψηφιότητα, με κάνουν να πιστεύω ότι η στιγμή αυτή που ονειρεύομαι δεν θα αργήσει πολύ. Δεν ξέρω για φέτος βέβαια...αναμένω και το The Reader!

ΥΓ 3. Σημαντικότερο υστερόγραφο σ' αυτό το πλαίσιο όμως είναι η εξαιρετική ερμηνεία στο δεύτερο ρόλο του Michael Shannon, που αν και εμφανίζεται σε δύο σκηνές μόνο, καταφέρνει να κλέψει την παράσταση με την προσωποποίηση ενός ψυχικά διαταραγμένου ανθρώπου, που δείχνει να κατανοεί τα ρεύματα της κοινωνίας και να αποστασιοποιείται από αυτά, απλώς επειδή δεν θέλει να ζήσει το ίδιο πλασματικά μαζί με τους υποτιθέμενους σώφρονες συνανθρώπους του. Κρίμα που φέτος ανταγωνίζεται τον Heath Ledger, αλλιώς θα τον υποστήριζα σαν το αγαπημένο μου φαβορί για κάθε βραβείο της κατηγορίας αυτής.

Transporter 3 (2008)

Έχω πολύ ανάμεικτα συναισθήματα για να οργανώσω κείμενο, οπότε αυτή τη φορά ας το κάνουμε ως εξής:

10 Συμπεράσματα βασισμένα στο Transporter 3
1)Το μοντάζ υψηλών ταχυτήτων που κάνει το αδιανόητο να μοιάζει πιστευτό, και τον πρωταγωνιστή να στέκει στο μέσο του κόσμου, έχει γίνει πλέον επιστήμη με λαμπρά αποτελέσματα!

2)Το Battle Royal, πέρασε το στάδιο των αντιγραφών-διασκευών, και πλέον ανοίγει τη δική του σχολή κινηματογράφου!

3)Το καλό που έκανε ο Ang Lee στον κινηματογράφο ξεπερνά τη σκηνοθετική του προσφορά, και οι Ασιάτες χορογράφοι πολεμικών τεχνών έχουν ΔΙΚΑΙΩΣ χεστεί στο τάλιρο! (ας μου επιτραπεί η έκφραση)

4)Οι γυναίκες-γλάστρες στις περιπέτειες μάλλον έχουν ξεπέσει πολύ!

5)Κι όταν μάλιστα τα γκάζια περιορίζονται κι οι σεναριογράφοι στρέφονται περισσότερο στο γυναικείο κοινό, δίνοντας εξόφθαλμα steamy σκηνές στον "παίδαρο" πρωταγωνιστή, μάλλον θα αρχίσουμε να αναθεωρούμε τα όρια του chick-flick σιγά σιγά.

6)Μαφιόζοι, τρομοκράτες και οικονομικοί εγκληματίες εξαφανίζονται και η μόδα θέλει πλέον κακούς με "οικολογικές βλέψεις", στο πλαίσιο των δικών τους συμφερόντων πάντα!

7)Αν όντας ηθοποιός έχεις στο βιογραφικό σου μερικές "προφορές", όλο και σε καμιά περιπέτεια θα χωθείς. Με το παγκοσμιοποιημένο είδος, σε κάθε ταινία, από τον Αμερικάνο χωριάτη μέχρι τον Πακιστανό, κανείς δεν μένει παραπονεμένος, αρκεί να προσαρμόζει στη μητρική του τα Αγγλικά!

8)Το κυνήγι του "λάθους" και του "φυσικά αδιανόητου" δεν ήταν ποτέ τόσο διασκεδαστικό!

9)Ο MacGyver ζει!!!!

10)Η σεναριακή επιτυχία του Transporter 1 αποδεικνύεται μάλλον συγκυριακή!

Πάντως συγκεντρωτικά για να μην παρασυρθείς από τα διφορούμενα -σε φάσεις- αρνητικά/θετικά σχόλια έχω να πω ότι δε χρειάζεται να βιαστείς να τη δεις στο σινεμά, εκτός κι αν η λαγνεία σου για τον Statham είναι ο μόνος λόγος που θα την έβλεπες ούτως ή άλλως, μιας και σε κλίμακα εντυπωσιασμού αφήνει τα περιθώρια να την απολαύσεις άνετα και στο σπίτι σου, ασχέτως απ' το μέγεθος της οθόνης σου. Αν και ομολογώ ότι μου άφησε καλύτερες εντυπώσεις από το προηγούμενο sequel.

Quantum of Solace (2008)

Πολύ συχνά έχω καταραστεί το hype (τι μόδα κι αυτή πλέον;) για το αδικαιολόγητο φούσκωμα των προσδοκιών για μια ταινία που δεν έχει καν κυκλοφορήσει με αποτέλεσμα την τελική απογοήτευση του κοινού. Ευτυχώς για τον τελευταίο Bond μετά το hype ήρθε μια σειρά από μέτριες κριτικές που αντιστάθμισε λίγο τα πράγματα, κι έτσι σήμερα δύο μήνες σχεδόν μετά την πρεμιέρα της ταινίας στις ελληνικές αίθουσες, την απόλαυσα χωρίς να έχω την παραμικρή προδιάθεση για κάτι συγκεκριμένο.

Δεν θα τη συγκρίνω με την προηγούμενη, γιατί έτσι ξεκινά μια χαώδης σύγκριση με κάθε έναν από τους 21 προηγούμενους Bond που κατά τη γνώμη μου δεν καταλήγει πουθενά. Στην τελική η κάθε ταινία αντιπροσωπεύει πλήρως την εποχή της, κι από τις λίγες που έχω δει δεν μπορώ να πω ότι κάποια έθεσε τον πήχη ξεχωριστά ψηλά για τα δεδομένα που την περιτριγύριζαν ώστε να αξίζει να διακρίνεται από τις άλλες. Κι ακόμα πιο πάγια, καθένας έχει κολλημένο το μυαλό του στον αγαπημένο του Bond κι αυτό δεν νομίζω ότι αλλάζει ποτέ.

Για μένα που ποτέ δεν με άγγιξε ο Bond σαν διασκευή στον αυθεντικό χαρακτήρα του Fleming, έχω να πω ότι το Quantum of solace υπήρξε κάτι παραπάνω από απλή παρηγοριά. Ναι, οι σκηνές δράσεις ήταν περισσότερες απ' ότι στην προηγούμενη, αλλά ποσώς με χάλασε. Ναι, ο Daniel Craig επιστρέφει σε ένα πιο στερεότυπο πρότυπο πράκτορα 007, αλλά ούτε αυτό με χάλασε. Ίσως επειδή κρατάει αγαπημένα στοιχεία του χαρακτήρα, και συγχρόνως δεν φοβάται να απομακρυνθεί από χιλιοειπωμένες catchphrases (βλ. "My name is Bond...James Bond"), κλισέ προτιμήσεις ("Martini...shaken not stirred!"), και ευφάνταστες εφευρέσεις που θαμπώνουν αντί να ανοίγουν τα μάτια.

Για να μην μείνω πολύ στην παγίδα της σύγκρισης, θα αναφέρω ότι ξεκάθαρα ευχαριστήθηκα τις σκηνές δράσεις όσο τίποτα, και θεωρώ εκπληκτικά έξυπνο το μοντάζ που άφηνε τις γρήγορες εναλλαγές να καλύπτουν το "ψεύτικο" της υπόθεσης με περάσματα που δύσκολα ακολουθούσε λεπτομερώς το μάτι. Το ίδιο έξυπνα θεώρησα τον εμπλουτισμό της πλοκής με αρκετά καυστικά αστεία καθώς και με περισσότερο μελό σκηνές -η σκηνοθετική παρέμβαση στην Tosca του Puccini έδεσε εκπληκτικά με το παιχνίδι καταδίωξης της στιγμής... (ίσως) η αγαπημένη μου σκηνή!

Όσο για το Bond Girl κάπως αδιάφορο μου φάνηκε, αλλά το καλό ήταν ότι πέρα από τη σειρά, ήταν περαστική και στην ίδια την ταινία (ή τουλάχιστον αυτή την αίσθηση είχα εγώ, που φχαριστήθηκα υπέρ του δέοντος τον σημαντικότερο, και πάντα εξαιρετικά ερμηνευμένο, ρόλο της Judi Dench ως Μ).

Σε γενικές γραμμές τη βρήκα εντυπωσιακή κι όχι φαντασμαγορική (για καλό το λέω αυτό), και μία καλή συνέχεια για τον πράκτορα που παραμένει αρεστός (αλλά όχι κι αγαπητός) σε μένα.

ΥΓ 1. Η αναβαθμισμένη αναφορά στο χρυσό πτώμα-θύμα του Goldfinger, ήταν απλώς πανέξυπνη και άκρως κατάλληλη για τη σκηνή και την κατάρα του Bond σαν χαρακτήρα!

ΥΓ 2. Ο David Arnold μάλλον ζήλεψε τον -πολύ αγαπημένο μου- Gustavo Santaolalla στην σκηνή της ερήμου, αλλά τον συγχωρώ, γιατί μπορεί η δική του μουσική "Babel" να μην ήταν και τόσο εμπνευσμένη, αλλά ήταν αρκούντως καλή!

ΥΓ 3. Ναι εξακολουθώ να πιστεύω ότι ο Paul Haggis "τα σπάει" σαν σεναριογράφος!

ΥΓ 4. ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ! ! !