Thursday, November 20, 2008

Elegy (2008)

Η ταλαντούχα σκηνοθέτης Isabel Coixet, που μας χάρισε μεταξύ άλλων τα My Life Without Me και La vida secreta de las palabras, επιστρέφει με μια ταινία βασισμένη στο The Dying Animal του πολυδιασκευασμένου Philip Roth, και με ένα λαμπρό καστ στα χέρια της ξετυλίγει με το δικό της χαρακτηριστικό τρόπο μια καταδικασμένη ιστορία αγάπης και απομόνωσης.

Δυστυχώς δεν έχω διαβάσει το βιβλίο, αλλά η οπτική αφήγηση της Coixet, ξεδιπλώνεται αβίαστα σε μια σειρά από επίπεδα γεγονότα που καθηλώνουν κυρίως με το συναισθηματικό κόσμο που αφήνουν να τα συνοδεύσει. Παρόμοια, όλα τα τεχνικά στοιχεία της ταινίας, από τη σκηνοθεσία μέχρι τη μουσική επένδυση, λειτουργούν σιωπηλά στο παρασκήνιο, θέτοντας τη νοσταλγική ατμόσφαιρα του χρόνου που πέρασε για τα καλά, ανοίγοντας το χώρο στους πρωταγωνιστές, να σταθούν ρεαλιστικά απέναντί του έτοιμοι να κερδίσουν αλλά και να χάσουν τα πάντα.

Τις συνέπειες άλλωστε αυτής της διαδικασίας είναι που βλέπουμε, μιας κι ο ίδιος ο χρόνος με την αυστηρή έννοια, απουσιάζει, αναγκάζοντας τους ήρωες να εξελίσσονται ηθογραφικά πάνω σε ξεχωριστούς συναισθηματικούς άξονες, που καθορίζουν και τις εξελίξεις. Το ίδιο παρασκηνιακά αφήνεται και ο χώρος, με αποτέλεσμα η τελική αισθητική της ταινίας, να μοιάζει με οπτικοποιημένη φαντασίωση, που εξάπτει σωματικά και καθηλώνει πνευματικά το θεατή.

Στο πλαίσιο αυτό ο Kingsley ευνοείται με ένα ρόλο που του πάει γάντι,και εμπλουτίζοντας την ερμηνευτική του σοβαρότητα με τις διασκεδαστικά αναχρονιστικές νεανικές ανησυχίες του, δημιουργεί ένα τύπο διαχρονικού άνδρα με τον οποίο θα μπορούσε να ταυτιστεί ο καθένας. Στην ανάδειξη του βέβαια παίζουν καταλυτικό ρόλο οι "δεύτεροι" χαρακτήρες του Dennis Hopper και τις Patricia Clarkson, που στέκονται συμβολικά ως οι δύο αντίρροπες δυνάμεις που τον ισορροπούν και εν μέρει τον ταυτοποιούν.



Αντιθέτως η Penélope υπάρχει για να ταράζει τις ισορροπίες αυτές, παρασύροντας το γενεαλογικά οριοθετημένο τρίο, στην αναθεώρηση των σκέψεων μιας ολόκληρης ζωής, και στη συνειδητοποίηση ότι τα συναισθήματα δεν φθίνουν με το πέρασμα του χρόνου, παρά μόνο αν αντιμετωπίζουμε το θάνατο σαν καταδίκη. Γιατί εκεί την αποκλειστική θέση κατέχει ο φόβος. Αλλιώς ακόμα κι οι καταδικασμένοι έρωτες της ζωής μπορούν να ζήσουν αιώνια κλεισμένοι σε μια ατέλειωτη ελεγεία που αντί να προμηνύει το τέλος, το εμποδίζει.

ΥΓ 1. Είναι κοινώς τόπος πλέον πως ο φακός λατρεύει την Penélope. Εδώ ο ρόλος της είναι τέτοιος που τις επιτρέπει να μεταμορφώνεται συνέχεια, αλλά ακόμα κι όταν ξεγυμνώνεται (και κυριολεκτικά, αλλά κυρίως μεταφορικά) από τα φανταχτερά αλλά πάντα γήινα χαρακτηριστικά της ομορφιάς της, εξακολουθεί να καθηλώνει με την παρουσία της. Το παιχνίδισμα με το "La maja Vestida" του Goya, τα λέει όλα (θα καταλάβεις όταν το δεις).

ΥΓ 2. Δεν ξέρω τι κόλλημα έχει η Coixet με τη Debie Harry να τιμά με την βουβή παρουσία τις ταινίες της, αλλά μας αρέσει πολύ. Στην επόμενη βέβαια θα μας άρεσε να είχε και περισσότερες ατάκες. Λέμε τώρα...

No comments: