Sunday, November 16, 2008

Promise at dawn (1970)

Μετά τις εξαιρετικές επανεκδόσεις τις Seven τριών αριστουργημάτων του Jules Dassin νωρίτερα τη φετινή χρονιά, τις τελευταίες μέρες απολαύσαμε μια νέα σειρά επανεκδόσεων στο μουσείο Μπενάκη σε συνεργασία με το ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη. Το σημαντικότερο για μένα ήταν η ευκαιρία να δω την αγαπημένη μου Μελίνα σε μερικές από τις πιο σπάνιες (παραδόξως για τις μέρες μας) ερμηνείες της.

Βασισμένο στο ομότιτλο αυτοβιογραφικό βιβλίο του Gary Romain, το Promise at dawn διηγείται την ιστορία ζωής, μιας μητέρας και του γιου της που διασχίζουν την Ευρώπη στη πιο ταραγμένη πολεμική της περίοδο (Β' παγκόσμιος), βρίσκοντας το δικό τους καταφύγιο στη λατρευτική και θυσιαστική μεταξύ τους σχέση. Όσο βέβαια κι αν η ταινία οργανώνεται γύρω από τη διήγηση του γιου, η Μελίνα με την ισοπεδωτική της ερμηνεία σ' αναγκάζει να ακολουθήσεις την ιστορία μέσω της μητρικής ματιάς.

Καλύπτοντας όλη τη γκάμα των συναισθημάτων, καταφέρνει και περνά με άνεση από κωμική, σε συγκινητική, σε συγκλονιστική... Με βάση της τον ύψιστο ρόλο μιας γυναίκας, να είναι μητέρα, και εξερευνώντας μητρικά στερεότυπα αντίστοιχα της Martha Hanson του I remember Mama μέχρι της Joan Crawford του Mommie dearest, τα καταρρίπτει παραμένοντας αυθεντική, δημιουργώντας το δικό της απόλυτο πρότυπο που εμπεριέχει τα πάντα. Μαζί της σε κάθε ρόλο κουβαλά κι ένα ατόφιο ελληνικό στοιχείο, που το προσαρμόζει ανάλογα, στην κάθε διαφορετική ενσάρκωση, και μία περηφάνια που εκφράζεται στο πάθος και στον δυναμισμό που ξεχειλίζει από όλη της τη σωματική και πνευματική ερμηνεία.



Αυτά τα στοιχεία από μόνα τους αρκούν για να κάνουν οποιαδήποτε ταινία της Μελίνας, ικανή να σε σκλαβώσει σαν θεατή και να σ' αφήσει με έναν ακόρεστο ενθουσιασμό. Είναι βέβαια και η καλλιτεχνική ιδιοφυΐα του Jules Dassin, που κάνει τόσο ξεχωριστές τις μεταξύ τους συνεργασίες. Έτσι κι εδώ αφήνει τη μούσα του να κινηθεί ελεύθερα, στις εναλλαγές των ονειρικών διαλειμμάτων με τη μελαγχολική πραγματικότητα, χαρίζοντας της την καλύτερη σεναριακή υποστήριξη για να αντέξει το "βάρος" της παρουσίας της. Επιπλέον δεδομένης της περιόδου που γυρίστηκε, περνά άψογα πολιτικά μηνύματα στο παρασκήνιο, χωρίς να τα υποτιμήσει, αλλά αντιθέτως τα ενισχύει, ντύνοντάς τα με το σπαρακτικό νόημα της "υπόσχεσης" που πρέπει πάσα θυσία να τηρηθεί.

ΥΓ 1. Σε επίπεδο ταινίας, δεν μπορώ παρά να αναφέρω την εξαιρετική συμβολή της Δέσπως Διαμαντίδου στο δέσιμο των χαρακτήρων και στο ξεδίπλωμα μιας διασκεδαστικής υπο-ιστορίας, που καταφέρνει πάραυτα να ξεχωρίσει σε ένα θλιβερό -κατά τα άλλα- σκηνικό. Οι συνυπάρξεις τις με τη Μελίνα στη μεγάλη οθόνη είναι από τις πιο αγαπημένες μου.

ΥΓ 2. ΕΚΛΙΠΑΡΩ ΤΟΥΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ ΝΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΟΥΝ ΤΑ DVD ΜΕ ΤΗ ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΝΑΣ!!! Δεν με ενδιαφέρει η αποκατάσταση, ούτε η ποιότητα ήχου και εικόνας, δεν νοείται όμως μία από τις σημαντικότερες καλλιτεχνικές -κι όχι μόνο- προσωπικότητες της Ελλάδας, να χάνεται στα σκονισμένα ράφια ιδιωτικών συλλογών, τη στιγμή που στο εξωτερικό υπάρχουν συνεχώς προβολές και μελέτες πάνω στους βαρυσήμαντους ρόλους που ενσάρκωσε η Μελίνα.

No comments: