Phaedra (1962)

Αναλογίσου πόσο δύσκολη έχει αποδειχθεί η ουσιαστική μεταφορά ενός βιβλίου στη μεγάλη οθόνη. Βάλε στη θέση του βιβλίου το έργο του "Ιππόλυτου" του Ευριπίδη κι αμέσως διαφαίνεται το ρίσκο που πήρε ο Jules Dassin μετά την παγκόσμια επιτυχία του "Ποτέ την Κυριακή", να γυρίσει τη "Φαίδρα". Βέβαια έχοντας ήδη αρκετή καταξίωση από τα καλλιτεχνικά κυκλώματα και στη διάθεση του την Μελίνα Μερκούρη και τον ήδη απογειωμένο με το Ψυχώ,περιζήτητο Anthony Perkins, μπορώ να φανταστώ πόσο ελκυστικό θα ήταν το ρίσκο αυτό.

Πατώντας στη συγκλονιστική διασκευή της Μαργαρίτας Λυμπεράκη εμπλουτίζει με τραγικότητα μια διαχρονικά επίκαιρη ιστορία, που μοιάζει να ξεδιπλώνεται μοιραία με σεβασμό σε κάθε θεϊκά καταραμένο αρχαιοελληνικό δράμα. Οι βασικοί χαρακτήρες του Ευριπίδη είναι όλοι παρόντες είτε ως πρόσωπα, είτε ως συμβολικά γεγονότα, την ίδια στιγμή που μια ομάδα μαυροφορεμένων γυναικών, διεκδικεί παρασκηνιακά το θρηνητικό ρόλο του χορού.

Οι σκηνές ξεδιπλώνονται σχηματίζοντας μια κλιμακούμενη κορύφωση, που ξεσπά σαν ύβρις απέναντι σε καθετί ορθό, με τις αντίρροπες τραγικές μορφές του ερωτικού πρωταγωνιστικού τριγώνου, να οδηγούνται ολοένα και πιο επικίνδυνα στην καταστροφική σύγκρουση. Το πάθος στις ερμηνείες της τριάδας είναι απαράμιλλο, με τη Μελίνα στο επίκεντρο για άλλη μια φορά συγκλονιστική, να καταφέρνει να ποτίζει κάθε σκηνή -ακόμα κι αυτές από τις οποίες απουσιάζει- με την παρουσία της. Κάτι ιδιαίτερα δύσκολο, μιας και δραματουργικά η ταινία στερείτε κάθε σφάλματος.

Το στήσιμο των πλάνων είναι εξαιρετικό, κάθε κίνηση είναι δραματικά χορογραφημένη, οι δεύτεροι ρόλοι στέκονται ηθογραφικά σαν καθρέπτης απέναντι στα βασικά πρόσωπα, πότε απορροφώντας και πότε ξεσκεπάζοντας κατάλληλα τις βαθύτερες αδυναμίες τους, κι ο Dassin κλέβει αριστοτεχνικά στοιχεία από τα είδη των ταινιών που τον καταξίωσαν, για να δημιουργήσει ένα υβριδικό κινηματογράφο τόσο τεράστιο ώστε να χωρέσει το μεγαλείο μια τέτοιας τραγωδίας.

Με το τέλος της ταινίας μόνο μπορείς να συλλάβεις το "βάρος" του πνευματικού ταξιδιού στο οποίο σε παρέσυρε, μαζί με την αποδοχή ότι κάποια πλάνα ήταν τόσο στοιχειωτικά, που θα τα κουβαλάς μαζί σου για πάντα.

ΥΓ 1. Κάνε τον κόσμο άνω κάτω να τη βρεις.Κανένας Έλληνας δεν πρέπει να στερηθεί τέτοιο αριστούργημα (το γράφω "αριστούργημα" κι η ίδια η λέξη εξακολουθεί να ακούγεται ανεπαρκώς "μικρή"). αν απογοητευτείς στην αναζήτηση και δεν σε χαλάει ένα φτηνό tv-rip ζήτα μου να σου δανείσω το dvd.

ΥΓ 2. ΣΥΝΕΧΊΖΩ ΝΑ ΕΚΛΙΠΑΡΏ........ελευθερώστε τη Μελίνα από τη σκόνη του χρόνου!

ΥΓ 3. Η μουσική επένδυση του Μίκη Θεοδωράκη στη Φαίδρα είναι σπαρακτική. Αναμφισβήτητα η αγαπημένη μου δουλειά του μεγάλου Έλληνα συνθέτη