Sunday, November 23, 2008

Key Largo (1948)

Στην 4η και τελευταία εμφάνιση του ζεύγους Bogart-Bacall στη μεγάλη οθόνη, συμβαίνει κάτι μαγικά αξιομνημόνευτο. Όλα τα στοιχεία που μέχρι τότε χαρακτήριζαν τις καριέρες των δυο ηθοποιών ξεχωριστά και μαζί, μοιάζουν να υποχωρούν και να αφήνουν για πρώτη φορά το χώρο στους δύο μεγάλους πρωταγωνιστές, να ενσαρκώσουν αυθεντικούς ρόλους που δεν μένουν στερεότυπα στη φιλμογραφία τους, και τους δίνουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν μια φρέσκια μεταξύ τους σχέση.

Η κοινή τους πορεία στη ζωή, τους επιτρέπει να έχουν άμεση χημεία από το πρώτο πλάνο που εμφανίζονται μαζί, και αυτό λειτουργεί εξαιρετικά στο πλαίσιο των ρόλων τους σαν δύο άγνωστοι που ταιριάζουν τόσο, ώστε το διαφορετικό παρελθόν τους να φαντάζει παράλογο. Μαζί παραμένουν γαλήνια σαν τις δύο βασικές δυνάμεις εκτόνωσης και εξισορρόπησης των εντάσεων που υπάρχουν στην πλοκή, σε αντίθεση με τις προηγούμενες ταινίες τους, στις οποίες αποτέλεσαν τους βασικούς κορμούς δύναμης για την εξέλιξη της πλοκής. Η πραότητα και η ωριμότητα με την οποία προσεγγίζουν τους ρόλους αυτούς, γεμίζει με ευαισθησία το θεατή που αντιδρά περισσότερο συναισθηματικά ακόμα και στα πιο ήπια σεναριακά ξεσπάσματα.

Η υπόθεση από μόνη της δεν θα μπορούσε να το καταφέρει αυτό, μιας κι είναι εγκλωβισμένη χρονικά σε ένα παρελθόν που έχει περάσει για τα καλά, με μηνύματα εθνικής τόνωσης που συγκινούσαν μόνο στη μεταπολεμική Αμερική του '40 και '50. Παρ'όλα αυτά η θεατρική φύση του έργου σε συνδυασμό με το περιορισμένο σε στούντιο σκηνικό ενός ξενοδοχείου, μπορεί ακόμα και σήμερα να καθηλώσει την ψυχολογία του θεατή, και να τη δοκιμάσει με τη δεξιοτεχνικά στημένη σύγκρουση των προσώπων-συμβόλων. Σύγκρουση που ξεκινά να συσσωρεύει ένταση από το ξεκίνημα για να ξεσπάσει με καταστροφικές συνέπειες λίγο πριν το τέλος, και να κλείσει σε ένα δανεικό άλλα άκρως λυτρωτικό φινάλε με την ελπίδα ότι τα λάθη του παρελθόντος όχι απλώς δεν θα επαναληφθούν, αλλά θα αποτρέψουν κι άλλα παρόμοια. (Η ταινία είναι βασισμένη σε έργο του αναγνωρισμένου Maxwell Anderson, αλλά κατέληξε να ξεφύγει πολύ από την αυθεντική της δομή.Το τέλος της μάλιστα βασίστηκε στην πρόταση του Howard Hawks στον John Huston, να χρησιμοποιήσει το τελείωμα του βιβλίου "To have and have not", του Ernest Hemingway, το οποίο δεν είχε υλοποιήσει ο πρώτος στην κινηματογραφική μεταφορά που έκανε με τους ίδιους πρωταγωνιστές λίγα χρόνια νωρίτερα)



Η ταινία πλέον μπορεί να στέκεται περισσότερο κλασσική παρά διαχρονική, αλλά οι προσεγμένες ερμηνείες, το υποδειγματικά "σφιχτό" σενάριο, και το κινηματογραφικό ιστορικό ενδιαφέρον που σηκώνει, την κάνουν σίγουρα να αξίζει την προσοχή που απαιτεί. Οι 4 μόλις συνεργασίες των Bogart-Bacall στη μεγάλη οθόνη, μας δίνουν ένα παραπάνω λόγο να μας στενοχωρεί ο πρόωρος χαμός του πρώτου, αλλά συγχρόνως προσδίδει μια ξεχωριστά εθιστική αξία στις 4 ταινίες, που δεν χορταίνουμε να βλέπουμε (χρησιμοποιώ β' πληθυντικό γιατί ξέρω με σιγουριά ότι δεν είμαι μόνος σ' αυτό).

No comments: